(Η μεγάλη χίμαιρα)
του Jean Renoir
grand-illusion.jpg

Το αριστούργημα του Ζαν Ρενουάρ δεν είναι ακριβώς μια ταινία για τον πόλεμο (οι σκηνές μάχης απουσιάζουν), αλλά για τις κοινωνικές ανισότητες και τις ταξικές αντιθέσεις μέσα στον πόλεμο. Η ταινία αφηγείται τη ζωή μιας ομάδας γάλλων στρατιωτών, σ΄ ένα γερμανικό στρατόπεδο αιχμαλώτων στη διάρκεια του Μεγάλου Πολέμου. Μέσα από την σχέση δύο αντιθετικών σε χαρακτήρα και καταγωγή ηρώων - ο ένας αριστοκρατικής και ο άλλος λαϊκής - ο Ρενουάρ αναρωτιέται για το εάν οι ταξικοί φραγμοί αμβλύνονται σε ακραίες καταστάσεις, όπως αυτές του πολέμου ή της αιχμαλωσίας (ο αριστοκρατικής καταγωγής αξιωματικός που θυσιάζεται για να σωθούν οι συμπατριώτες του), αν μπορούν να σπάσουν ή αν παρ’ όλα αυτά συνεχίζουν να υφίστανται και αυτή είναι η σημασία του τίτλου. Ταινία πολυφωνική, όπου όλες οι φωνές των ηρώων ακούγονται -χωρίς την παραμικρή χασμωδία-, βαθύτατα ουμανιστική, περισσότερο ειρηνόφιλη παρά αντιπολεμική, Η μεγάλη χίμαιρα στρέφει το βλέμμα της στις εσωτερικές αντιφάσεις των χαρακτήρων, θέτοντας ένα διαχρονικό όσο και οικουμενικό  ερώτημα: είναι ποτέ δυνατόν, με ποιο τρόπο και κάτω από ποιες συνθήκες, τα ταξικά δεσμά να γκρεμιστούν και να αναπτυχθούν σχέσεις ισότητας, συντροφικότητας και αλληλεγγύης, πέρα και πάνω από τάξεις, φύλα και εθνικότητες μεταξύ των ανθρώπων; Πολυεπίπεδο σενάριο, εξαιρετικοί διάλογοι, απαράμιλλο σκηνοθετικό ύφος και κορυφαίες ερμηνείες από όλους, με προεξάρχοντες τον μεγάλο σκηνοθέτη του βωβού Έριχ φον Στροχάιμ στο ρόλο του γερμανού διοικητή  και τον Ζαν Γκαμπέν.

(δ.τ.)