haynes0.jpg
Ο Τοντ Χέινς (Todd Haynes) είναι δυναμικός εκπρόσωπος τόσο του ομοερωτικού όσο και του φεμινιστικού κινηματογράφου, με εξαιρετική αισθητική έκφραση. Έχει προκαλέσει στο παρελθόν και έντονες αντιδράσεις των συντηρητικών κύκλων.
Η πρώτη του ταινία Superstar: The Karen Carpenter Story (1987) ανέπτυσσε την τραγική ιστορία της διάσημης τραγουδίστριας, που πέθανε από ανορεξία, χρησιμοποιώντας ένα καστ από κούκλες Μπάρμπι. Ο παρτενέρ της Ρίτσαρντ Κάρπεντερ πέτυχε τη δικαστική απαγόρευση προβολής, με το επιχείρημα ότι είχαν χρησιμοποιηθεί χωρίς άδεια τα τραγούδια τους. Η δεύτερη ταινία του Χέινς Poison / Δηλητήριο (1991) αφιερωμένη στον Ζαν Ζενέ, προκάλεσε οξείες επιθέσεις της αντιδραστικής Ενώσεως Αμερικανικών Οικογενειών, που έφτασαν ως το Κογκρέσο. Το Δηλητήριο βραβεύτηκε θριαμβευτικά στο Φεστιβάλ του Σάντανς και καθιέρωσε τον Χέινς παγκόσμια.
Η τρίτη ταινία του Safe (1995) έδειξε την κρυφή ασθένεια της καλιφορνέζικης μεγαλοαστικής άνεσης, με τη σωματοποίηση της αυτοκαταστροφικότητας, ενώ παράλληλα λειτούργησε ως συμβολική αναφορά στον καινούριο τρόμο του Έιτζ. Το Velvet Goldmine (1998) πήγε στην αντίθετη άκρη, απεικονίζοντας τον τρελό, «ανδρόγυνο» κόσμο του γκλαμ ροκ των σέβεντις, μέσα σε μια έκρηξη χρωμάτων, ρυθμών και ηδονισμού.
Στο Far from Heaven / Μακριά από τον Παράδεισο (2002) ο Χέινς πραγματοποίησε μια τέλεια μίμηση των γυναικείων αισθηματικών μελοδραμάτων του Χόλιγουντ, που χειρίστηκε άλλοτε και ο Ντάγκλας Σερκ, οδηγώντας στον κορεσμό τη ζαχαρένια ατμόσφαιρα και τα παστέλ χρώματα της εποχής. Ιδανική πρωταγωνίστριά του, όπως και στο Safe, η Τζουλιάν Μουρ.
Στο πιο πρόσφατο έργο του I ‘m not There (2008) μια φανταστική και επαναστατικά ελευθεριάζουσα βιογραφία του Μπομπ Ντίλαν, χρησιμοποίησε πλήθος διαφορετικών ηθοποιών, για να τον υποδυθούν σε διάφορες φάσεις της ζωής του, ανάμεσά τους ένα νεγράκι και μια γυναίκα, την Κέιτ Μπλάνσετ.
haynes1.jpg
Poison/ Δηλητήριο (1991)
Τρεις ιστορίες με τίτλους Hero (Ήρωας) Horror (Φρίκη) Homo (Άνθρωπος και Ομοφυλόφιλος) σε παρήχηση αλλά και σε συνεχή παράλληλη δράση και ανάμειξη.
Ήρωας: Ένα αγόρι έχει σκοτώσει τον πατέρα του. Στην έρευνα που γίνεται η μητέρα του επιμένει ότι το παιδί της εξαφανίστηκε στους ουρανούς μετά το φόνο. Οι γείτονες, οι συμμαθητές του, λένε διάφορα…..
Φρίκη: Κατά τη δεκαετία του 1950, ο Δρ Γκρέιβς κατορθώνει να απομονώσει την ορμόνη που ελέγχει τις σεξουαλικές ορμές. Κατά λάθος πίνει το μείγμα. Το πρόσωπό του γεμίζει φλύκταινες. Μεταβάλλεται σε εγκληματία και το Κακό διαδίδεται ενώ μάταια προσπαθεί να προστατεύσει τη συνάδελφό του Νάνσι Όλσεν……
Homo: Ο Τζον Μπρουμ υπήρξε από την εφηβεία του σκληρός κακοποιός. Πέρασε από διάφορες φυλακές. Και τώρα μεσήλικας, κλεισμένος σε μια αληθινή κόλαση, συναντά έναν άντρα, που υπήρξε έρωτάς του ως νεαρός, σε μια αλλοτινή πολύ ήπια φυλακή…..
Ο Χέινς ενώνει συνεχώς, κλιμακώνοντάς τες, τρεις εντελώς διαφορετικές ιστορίες, ως θέμα και ως ύφος. Η ιστορία «Ήρωας» στήνεται σαν τηλεοπτικό ψευδοντοκιμαντέρ, η «Φρίκη» σαν φτηνιάρικη επιστημονική φαντασία του 1950 και η Homo σαν ευθεία αναφορά στη μοναδική, σύντομη ταινία που γύρισε ο ίδιος ο Ζαν Ζενέ «Ένα ερωτικό τραγούδι». Όπως κι εκείνη, είναι ένα φιλμ της φυλακής, της βίας και του καταπιεσμένου σεξουαλισμού, όπως εκδηλώνεται ανάμεσα σε άντρες. Η τελική σύνθεση είναι τολμηρή, υποβλητική και γεννάει παράξενους και δημιουργικούς φιλμικούς συσχετισμούς.
haynes2.jpg
Safe(1995)
Η Κάρολ Χουάιτ είναι μια τυπικά ευτυχισμένη καλιφορνέζα γυναίκα. Ο άντρας της τη φροντίζει πλούσια, η κατοικία της είναι μεγαλοαστικά εντυπωσιακή. Η ζωή της κυλάει άνετα και χαλαρά: Φροντίδες για το σώμα της, για το σπίτι, κοσμικά ψώνια, πρόγευμα με μια φίλη. Όμως κάτι δεν πάει καλά. Αρχίζει να έχει απρόβλεπτες αδιαθεσίες. Μια κρίση άσθματος ενώ οδηγεί πίσω από ένα καμιόνι. Δυσχεραίνεται η αναπνοή της. Κατόπιν παρουσιάζει αλλεργικές αντιδράσεις από κάποια υφάσματα, τη στόφα του καναπέ. Ύστερα από μια σοβαρή κρίση και ο αρχικά δύσπιστος άντρας της τη στέλνει σ’ ένα γιατρό. Κανένα αποτέλεσμα. Η Κάρολ μπαίνει για παρακολούθηση σε νοσοκομείο. Τη βασανίζει η κατάθλιψη, δε μπορεί να αναπνεύσει. Φοράει συνεχώς μια αναπνευστική συσκευή και ο άντρας της απομακρύνεται…..
Το Safe είναι έργο εξαιρετικής αισθητικής τελειότητας, η οποία στηρίζει αποτελεσματικά το αμφίσημο πνεύμα του. Μια γυναίκα της εποχής μας, που τα έχει όλα: Νιάτα, ομορφιά, πλούτο, αρμονική και άνετη ζωή, σιγά-σιγά αρχίζει να «χάνεται», να αρρωσταίνει από μια αινιγματική ασθένεια. Ο Χέινς ενδιαφέρεται πάνω απ’ όλα για το συμβολικό υπόστρωμα. Αυτό το ρήγμα στην υπερβολικά λεία ομοιογένεια της μεγαλοαστικής διαβίωσης, αυτό το έλλειμμα αληθινής ζωής, που μεταλλάσσεται σε ψυχοσωματική ασθένεια. Ο υπαινιγμός και στο Έιτζ είναι προφανής. Κι έτσι αυτός ο βαθμιαίος εγκλεισμός της τρομοκρατημένης άρρωστης, αυτό το κενό αγάπης που ορίζεται στο τέλος, είναι συγχρόνως γελοίο και τραγικό. Κατοχυρώνεται από τη θαυμαστή ερμηνεία της μεγάλης Τζουλιάν Μουρ.

(πηγή δελτίο τύπου Κινηματογραφική Λέσχη ΕΤ1)