του Μισέλ Δημόπουλου

Το φεστιβάλ των Κανών, πολλοί το καμαρώνουν για τη βιτρίνα του με τις σταρ και το κόκκινο χαλί, όμως μερικές φορές το γεγονός της ημέρας δεν είναι η ταινία του διαγωνιστικού αλλά ένα ανύποπτο ντοκιμαντέρ οχτώ ωρών που προβάλλεται σε μια πίσω αίθουσα, που μοιάζει με ογκώδες λυόμενο με μεγάλη οθόνη. Πρόκειται για τη τελευταία δημιουργία του τεράστιου κινέζου σκηνοθέτη Γουάνγκ Μπινγκ/ Wang Bing -του οποίου είχαμε γευτεί ένα πολύωρο ντοκουμέντο στα πλαίσια της Ντοκουμέντα στην ΕΜΣΤ- «Οι νεκρές ψυχές» (Dead Souls/ 死灵魂).
Πίσω από τον γκογκολικό αυτόν τίτλο κρύβεται μια εντυπωσιακή έρευνα με θέμα το λεγόμενο «Μεγάλο άλμα προς τα εμπρός», το οποίο ο πρόεδρος Μάο διακήρυξε και εφάρμοσε τη περίοδο 1958 με 1962 με στόχο την κολεκτιβοποίηση της αγροτικής οικονομίας της χώρας. Εκστρατεία που οδήγησε όμως σε παταγώδη αποτυχία και προκάλεσε το λοιμό που στοίχισε τη ζωή δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων. Αυτή η εκστρατεία συνδυάστηκε με μια ανελέητη και αγριότατη καταστολή κατά υποτιθέμενων «δεξιών» του κόμματος (κατά τα σταλινικά πρότυπα) που στάλθηκαν δήθεν σε κέντρα επανεκπαίδευσης, στη πραγματικότητα σε στρατόπεδα εξόντωσης. Μέσα από τις μαρτυρίες μιας χούφτας επιζώντων σε πολύ προχωρημένη ηλικία που δεν κατάλαβαν ποτέ τους λόγους που τους οδήγησαν στα βάρβαρα αυτά κέντρα, ο Γουάνγκ Μπινγκ αναδίδει τη φρίκη των θανάτων από την πείνα, τον παραλογισμό της μαοϊκής βίας και την απόγνωση ανθρώπων που έχουν χάσει κάθε αξιοπρέπεια προκειμένου να επιβιώσουν σε τερατώδεις συνθήκες.
Εκπληκτικό ντοκιμαντέρ, σπαρακτικό, χωρίς όμως συναισθηματισμούς και δημαγωγίες, που θα άξιζε να παρουσιαστεί στο φεστιβάλ, στη Θεσσαλονίκη ώστε το κοινό του, επιτέλους να γνωρίσει τη σπουδαιότητα του κινέζου δημιουργού το έργο του οποίου ανατέμνει επίμονα και φωτίζει τα σκοτάδια της κινέζικης ιστορίας.