(Αρμόνιο)
του Fukada Koji
b_505X0_505X0_16777215_00_images_1617_harmonium-fuchi-ni-tatsu.jpg

Τις εισβολές και τις κυριεύσεις στο εσωτερικό μιας οικογένειας και τις τραγικές επιπτώσεις της, καταγράφει αυτή η γιαπωνέζικη ταινία που εκκινεί σαν ψυχολογικό θρίλερ αλλά ολοκληρώνεται ως αρχαία τραγωδία.
Ένα κοριτσάκι που εξασκείται στο πιάνο. Μια ευτυχισμένη οικογένεια -ο Toshio, η Akie και η μικρή τους κόρη -που παίρνει το πρωινό της. Μια ξαφνική επίσκεψη. Ένας παλιός γνωστός του άνδρα που εμφανίζεται και ζητά την βοήθεια του: ο κύριος Yasaka (Tadanobu Asano). Ό,τι ενώνει τους δύο άνδρες είναι κάτι περισσότερο από το κοινό παρελθόν. Ο Toshio τον προσλαμβάνει σαν βοηθός του στο μηχανουργείο που έχει , και επιπλέον του προσφέρει την οικογενειακή το φιλοξενία. Ωστόσο, η παρουσία και εν γένει συμπεριφορά του είναι ιδιόμορφη και γι' αυτό γρήγορα η συμβίωση με την οικογένεια παίρνει κάποιες απροσδόκητες διαστάσεις: γρήγορα ο φιλοξενούμενος εντάσσεται πλήρως στην οικογενειακή ζωή και την καθημερινότητα. Μοναδική σκιά σ' αυτή την απόλυτη ενσωμάτωση το σκοτεινό παρελθόν του, ο φιλοξενούμενος: είναι ένας άρτι αποφυλακισθείς εγκληματίας, ένας δολοφόνος. Όμως η σύζυγος, η Akie είναι μια πιστή χριστιανή και η συγχώρεση είναι καθήκον και επιταγή.....
Η αφήγηση διαδραματίζεται κατά ένα μεγάλο μέρος στο εσωτερικό του σπιτιού της οικογένειας. Μέσα σ' αυτό το χώρο η είσοδος του “εισβολέα” δεν προκαλεί καμιά ανατάραξη: μόνο κάποιο ξένισμα, ως ο ξένος μέσα στο χώρο της οικογενειακής οικειότητας. Η σκηνοθεσία σιγά-σιγά αποκαλύπτει τα μυστήρια της προσωπικότητας του. Καταλαμβάνοντας σταδιακά τα εδάφη της οικειότητας, ο ήρωας εισέρχεται σχεδόν χωρίς αντίσταση στο πιο ζωτικό χώρο του οικογενειακού τόπου: στην καρδιά της γυναίκας. Η επικράτηση του είναι σε ρυθμούς αργούς, αλλά πλήρης και ολοκληρωτική.
Και γι' αυτό το τίμημα που θα καταβληθεί είναι βαρύ: η καταβολή είναι και το σημείο τομής της μυθοπλασίας. Έτσι η αφήγηση χωρίζεται σε δύο μέρη: στο πρώτο καταγράφεται ή εισβολή. Ενώ στο δεύτερο οι συνέπειες της με τη μορφή μιας δεύτερης εισβολής, τελείως διαφορετικής στη φύση της. Ωστόσο, και τα δύο μέρη μοιάζουν το ένα αντικατοπτρισμός του άλλου: το πρώτο ως μια αναφορά στο νουάρ The Postman Always Rings Twice (Tay Garnett, 1946 και Bob Rafelson, 1981) ενώ το δεύτερο ως μια αναφορά στην ταινία Le Fils των Jean-Pierre & Luc Dardenne. Και είναι ακριβώς αυτές οι δύο ετερόκλιτες αναφορές που καθορίζουν το δυισμό της αφήγησης; το πρώτο ως δράμα ενώ το δεύτερο ως τραγωδία.
Στον κέντρο και των δύο βρίσκουμε τα δίδυμα της τιμωρίας και του πταίσματος, της ενοχής και της εκδίκησης, της αθωότητας και της συμπόνιας. Όμως είναι η δομή της οικογένειας και τα τιμήματα που πρέπει να καταβληθούν για να υπάρξει, που βρίσκεται στον πυρήνα στης μυθοπλασίας.
Είναι, εντέλει, η τραγωδία που πρέπει αυτά τα πρόσωπα να βιώσουν, είναι η εκδίκηση που πρέπει να αποζητήσουν, το τίμημα για να υπάρξουν ως μια αληθινή οικογένεια;

Δημήτρης Μπάμπας