των Peter Wintonick & Mark Achbar
noam-chomsky.jpg

Βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του μεγάλου Αμερικανού διανοητή Noam Chomsky/ Νόαμ Τσόμσκι το πολυβραβευμένο αυτό ντοκιμαντέρ του 1992, διάρκειας 167΄, παραμένει ως σήμερα όχι μόνο ενδιαφέρον αλλά και εξαιρετικά επίκαιρο. Χρησιμοποιώντας υλικό που είχαν συγκεντρώσει στη διάρκεια 25 χρόνων και επιλέγοντας «the best of Noam Chomsky» οι δημιουργοί του Achbar και Wintonick, προβάλλουν την κριτική που ο Chomsky ασκεί στη λειτουργία των ΜΜΕ στις δυτικού τύπου «δημοκρατίες» και συγκεκριμένα σε αυτή των ΗΠΑ, ενώ παράλληλα παρουσιάζουν και ένα αυθεντικό πορτρέτο του διάσημου γλωσσολόγου και στοχαστή.
Μέσα από ένα κολάζ κινηματογραφικού υλικού, πλάνων αρχείου και ευρηματικών γραφικών η ταινία παρακολουθεί τον θεωρητικό των Μέσων σε μια σειρά πανεπιστημιακών του διαλέξεων και ραδιοφωνικών/ τηλεοπτικών συνεντεύξεων κυρίως σε μικρούς εναλλακτικούς σταθμούς. Μέσα από αυτό το οδοιπορικό προβάλλεται όχι μόνο η κριτική στάση του διανοούμενου απέναντι στα ΜΜΕ αλλά και η πίστη του στην ανάγκη για μια ελεύθερη δημιουργική εργασία και έρευνα, ως θεμελιώδες χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης και βασικό συστατικό μιας αξιοπρεπούς κοινωνίας. Ο Chomsky επιρρίπτει ευθύνες και στους διανοούμενους, οι οποίοι είναι σε θέση να εκθέσουν τα ψεύδη, ενώ τονίζει και τον καταλυτικό ρόλο που μπορούν να παίξουν τα σύγχρονα μέσα τεχνολογίας στην αποκάλυψη της αλήθειας και στην εξάλειψη των καταπιεστικών θεσμών. Με την τελευταία του αυτή διαπίστωση αποδεικνύεται και προφητικός.
Η ταινία χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος (« Thought Control in a Democratic Society») κυρίαρχο είναι το θέμα των Μέσων και της εξουσίας. Στο δεύτερο(« Αctivating Dissent») η ταινία γίνεται πιο βιογραφική και φωτίζει περισσότερο το φαινόμενο Chomsky, ως κοινωνικού θεωρητικού και πολιτικού ακτιβιστή. Παράλληλα προτείνει στον πολίτη-θεατή απλούς τρόπους και τεχνικές αντιμετώπισης της χειραγώγησης συνειδήσεων και ιδεών που επιχειρούν τα ισχυρά Μέσα και η κρατική εξουσία. Παρόλο που η παράθεση στοιχείων είναι καταιγιστική η ταινία δεν κουράζει, γιατί διανθίζεται με τις ενδιαφέρουσες παραπομπές από την ιστορία των ΜΜΕ που αναφέρει ο Chomsky, τα διαφωτιστικά του παραδείγματα, αλλά και με την ευφυή, χιουμοριστική εικονογράφηση των ιδεών του από τους Καναδούς σκηνοθέτες. Αυτό όμως που κάνει το ντοκιμαντέρ ιδιαίτερα ευχάριστο παρά το μάκρος της διάρκειας του είναι η ίδια η γοητευτική προσωπικότητα του πρωταγωνιστή της. Η σεμνότητα και ο χαρακτηριστικός γλαφυρός τρόπος με τον οποίο ο μεγάλος αυτός διανοούμενος σχολιάζει, αναλύει και ψυχαναλύεται, πάντα με τεκμηριωμένες επιστημονικά απόψεις, με οξύνοια αλλά ποτέ με επιθετικότητα, συνιστά και την ιδιαίτερη γοητεία της ταινίας.

της Καλλιόπης Πουτούρογλου [ Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.]