του Frantisek Vlácil

Μεσαίωνας, 13ος αιώνας. Ο Νίκολας κι ο αδελφός του, Ανταμ, ληστεύουν περαστικούς για λογαριασμό του τυραννικού τους πατέρα, Κόζλικ. Σε μια από τις ληστείες, βρίσκονται να έχουν όμηρο έναν νεαρό Γερμανό, του οποίου όμως ο πατέρας έχει δραπετεύσει κι αναγγέλλει στον βασιλιά το συμβάν. Ο Κόζλικ ετοιμάζεται για την οργή του βασιλιά κι αποζητά την συμμαχία του γείτονα του, Λαζάρ. Όταν αυτός του την αρνείται, ο Κόζλικ στέλνει τον Νίκολας να απαγάγει την κόρη του Λαζάρ. Τώρα ο βασιλιάς έχει ακόμα έναν σύμμαχο κι ετοιμάζεται να επιτεθεί.
«Αυτή η ιστορία παραλίγο να μην ειπωθεί ποτέ. Αξίζει ωστόσο να εξυμνηθεί», αναφέρουν λακωνικά οι τίτλοι στην αρχή της ταινίας και το ίδιο θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς για το ίδιο το φιλμ αν αναλογιστούμε πόσο δυσθεώρητο υπήρξε μέχρι σήμερα.
Η «Μαρκέτα Λαζάροβα» (1967) είναι ένα ιστορικό φιλμ σκηνοθετημένο από τον Φράντισεκ Βλάτσιλ. Είναι μια προσαρμογή του ομώνυμου μυθιστορήματος (1931) του Vladislav Vancura. Η ταινία διαδραματίζεται σε ακαθόριστο χρόνο κατά τον Μεσαίωνα, αναφερόμενη στην ιστορία της κόρης ενός φεουδάρχη που απάγεται από ληστές και γίνεται ερωμένη ενός εξ’αυτών. Η ταινία ψηφίστηκε το 1998 απ’τους Τσεχοσλοβάκους κριτικούς ως η σημαντικότερη ταινία στην ιστορία της χώρας. Η ταινία αυτή ήταν μια αποκάλυψη όταν προβλήθηκε. Αυτή η εμπνευσμένη και ποιητική προσαρμογή  μιας διαμάχης δυο αντίπαλων μεσαιωνικών φυλών, είναι μια άγρια, επική και σχολαστικά σχεδιασμένη αναπαράσταση των συγκρούσεων μεταξύ χριστιανισμού και παγανισμού, ανθρώπου-φύσης, έρωτα και βίας. Η προσέγγιση του Βλάτσιλ ήταν να ανασυστήσει τις αντιλήψεις και τις νοοτροπίες εκείνης της μακρινής εποχής παρά να σκηνοθετήσει  ένα συμβατικό ιστορικό δράμα. Το αποτέλεσμα είναι εκθαμβωτικό: Με το μοντάζ, τον σχεδιασμό ήχου (ηχοληψία) και την κινηματογράφηση ευρείας οθόνης (εικόνας), η Μαρκέτα Λαζάροβα είναι μια πειραματική ταινία δράσης.

(δ.τ.)