herz1.jpg
"Ίσως να ψάχνω την ουτοπία, χώρους όπου υπάρχει η ανθρώπινη ψυχή και ο σεβασμός, τοπία που δεν έχουν ακόμα προσβληθεί, πλανήτες που δεν υπάρχουν, μέρη ονειρεμένα. Πολλοί λίγοι αναζητούν κάτι τέτοιο σήμερα".
Werner Herzog

Ο Βέρνερ Χέρτσογκ/Werner Herzog, του οποίου το πραγματικό όνομα είναι Βέρνερ Χ. Στίπετιτς, γεννήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου του 1942 στο Μόναχο. Μεγάλωσε σ’ ένα απομακρισμένο ορεινό χωριό της Βαυαρίας, όπου δεν υπήρχε ούτε τηλέφωνο, ούτε κινηματογράφος ούτε τηλεόραση. Άρχισε να ταξιδεύει με τα πόδια σε ηλικία 14 ετών, και έκανε το πρώτο του τηλεφώνημα στα 17 του. Ενώ φοιτούσε στο γυμνάσιο, εργαζόταν επίσης στη νυχτερινή βάρδια ως οξυγονοκολλητής σ’ ένα χαλυβουργείο. Έτσι, κατάφερε να χρηματοδοτήσει τις πρώτες του ταινίες, που ξεκίνησε να γυρίζει το 1961, σε ηλικία 19 χρονών. Έκτοτε υπήρξε παραγωγός, σεναριογράφος και σκηνοθέτης 40 ταινιών, ενώ έχει εκδώσει περισσότερα από δέκα πεζογραφήματα κι έχει σκηνοθετήσει άλλες τόσες όπερες.
herz2.jpgΑνήκει στην πρώτη μεταπολεμική γενιά σκηνοθετών της τότε Δυτικής Γερμανίας. Σπούδασε ιστορία και λογοτεχνία, ενώ έκανε σύντομες κινηματογραφικές σπουδές στις ΗΠΑ. Περιπλανήθηκε σε αρκετές χώρες, όπως η Ελλάδα ή το Μεξικό. Μαζί με τους Wim Wenders, Rainer Werner Fassbinder, Margarethe Von Trotta δημιούργησαν τον πάλαι ποτέ Νέο Γερμανικό κινηματογράφο. Ένα σινεμά που εξέφραζε τόσο τις ενοχές για το ναζιστικό παρελθόν της χώρας όσο και την ασφυξία από το καταπιεστικό παρόν. Μαζί με την Γαλλική nouvelle vague και το αγγλικό free cinema ήταν ένα από τα κινήματα που ανανέωσαν στις δεκαετίες του 60 και 70 το ευρωπαϊκό σινεμά.
Ο Werner Herzog μέσα σ' αυτό το πλαίσιο ακολούθησε ένα δρόμο μοναχικό και στο έργο του αντανακλώνται τόσο η ιδιαίτερη προσωπικότητα του όσο και η εσωτερική κατάσταση της χώρας του. Η αντίθεση πολιτισμένου κόσμου και Άγριας φύσης, η παράνοια και αναζήτηση του Απόλυτου, o Προμηθέας και η συντριβή του, το πρόβλημα της επικοινωνίας, ο περιθωριακός και εξέγερση του ενάντια σ' ένα σύστημα που τον καταπιέζει: είναι βασικές συντεταγμένες στο έργο του ταινίες. Έγινε ευρύτερα γνωστός με ταινίες όπως το Φιτζκαράλντο(1982) ή Αγκίρε η Μάστιγα του Θεού (1974).
Αρκετές από τις ταινίες του κινούνται στο όριο ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας.Με την διακήρυξη της Μινεσότας αναφέρεται με απόλυτο και αφοριστικό τρόπο στο σινεμά-αλήθεια (Verite): "Οι σκηνοθέτες του σινεμά-βεριτέ μοιάζουν ως τουρίστες που φωτογραφίζουν ανάμεσα σε αρχαία ερείπια γεγονότων. Ο τουρισμός είναι αμαρτία και η περιπλάνηση με τα πόδια αρετή".
Στην δεκαετία του 90 αφοσιώνεται σχεδόν ολοκληρωτικά στα ντοκιμαντέρ. Ανάμεσα στις ταινίες που γυρίζει είναι και το Pilgrimage, για την μουσική του ελληνορθόδοξου Βρετανού συνθέτη John Tavernier, το Mein Liebster Feind για τον εμβληματικό και αντιφατικό ηθοποιό των ταινιών του Klaus Kinski και το Lessons of Darkness για τις συνέπειες του πολέμου του Κόλπου με τις εικόνες καταστροφής από τις φλεγόμενες πετρελαιοπηγές του Κουβέιτ.
herz3.jpg
FATA MORGANA
Ταινία σε τρεις πράξεις με ποιητικές προεκτάσεις. Βασικός θεματολογικός άξονας του φιλμ είναι το τέλος της αποικιοκρατίας στην έρημο της Σαχάρας. Η αφήγηση της ταινίας, βγαλμένη από έναν αρχαίο μύθο των Μάγια, δίνει όλη την εξέλιξη της γέννησης. Το μεταφυσικό στοιχείο της ταινίας επαυξάνεται από την μουσική του Λέοναρντ Κόεν.

THE LAND OF SHADOWS/ LAND DES SCHWEIGENS UND DER DUNKELHEIT
Όπως και στο Even Dwarfs Started Small, όπου οι ήρωες είναι νάνοι, έτσι και σε αυτό το φιλμ ο σκηνοθέτης στέφει την κάμερα σε ένα ανθρώπινο πρόβλημα που απορρίπτεται από την κοινωνία. Η ηρωίδα του The Land of Shadows είναι μια κουφή και τυφλή ηλικιωμένη γυναίκα που βοηθάει ανθρώπους με το ίδιο πρόβλημα. Η επιβίωση ανθρώπων, που ζουν στο κοινωνικό περιθώριο λόγω κάποιας αναπηρίας, απασχολεί εκ νέου τον σκηνοθέτη.

MY BEST FRIEND KLAUS
Η σχέση του Herzog με τον ηθοποιό Κλάους Κίνσκι είναι γνωστή και διαφαίνεται από τις πέντε συμμετοχές του ηθοποιού σε ισάριθμα φιλμ του σκηνοθέτη. Αυτή λοιπόν η σχέση και όλες οι προεκτάσεις και διακυμάνσεις της, κινούμενη ανάμεσα στο μίσος και την αγάπη, καταγράφεται στο φιλμ με έντονα προσωπικό χαρακτήρα. Το πορτραίτο του ηθοποιού που χαρακτηρίζεται από τον Herzog "ως ένα άγριο θηρίο που έπρεπε να εξημερωθεί" δίνεται κινηματογραφικά από τον άνθρωπο που πραγματικά τον γνώριζε. Στο φιλμ συμμετέχουν φίλοι και συνεργάτες του ηθοποιού, όπως η Κλαούντια Καρντινάλε και ο Μικ Τζάγκερ.

(πηγή δελτίο τύπου 4ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ)