του Josef von Sternberg
(αποσπάσματα από κείμενο του Damian Cannon)

Πρόδρομος των ταινιών καταστροφής που ήσαν της μόδας κατά τη δεκαετία του ’70, το «Shanghai Express» τοποθετεί τη δράση του την περίοδο του κινέζικου εμφύλιου πόλεμου, μέσα σ’ ένα τραίνο που κάνει το δρομολόγιο Πεκίνο- Σαγκάη, και τα κεντρικά πρόσωπα είναι ταξιδιώτες εκείνης της ταραγμένης εποχής. Η κατάσταση αναρχίας που επικρατούσε τότε στην Κίνα γίνεται αμέσως φανερή από την παρουσία του τεράστιου πλήθους στον σταθμό της Σαγκάης, που περιφέρεται γύρω από το τραίνο. Από την αποπνικτική ατμόσφαιρα και τα ιδρωμένα πρόσωπα στο βαγόνι της τρίτης θέσης, στην άνεση και το ευχάριστο κλίμα στην πρώτη: ο χώρος του τραίνου είναι ένα σταυροδρόμι της κοινωνίας σε μια εποχή εθνικού διχασμού.
(…) Ανάμεσα στους επιβάτες της πρώτης θέσης (πολύ φυσικό άλλωστε), περιφέρει τη λάμψη και τη γοητεία της η ιερόδουλος πολυτελείας Shanghai Lily ή αλλιώς Μάρλεν Ντίτριχ/ Marlene Dietrich, η παρουσία της οποίας αποτελεί αναμφίβολα το μεγάλο ατού αυτής της ταινίας. Η Λίλι μοιράζεται την καμπίνα της με την Κινέζα Hui Fei (Άννα Μέι Ουόνγκ). Σε αντίθεση με τις αντιδράσεις των άλλων επιβατών στην παρουσία των δύο γυναικών, ο Λοχαγός Donald Harvey (Κλάιβ Μπρούκ) κρατά μια αδιάφορη στάση, βάζοντας τον υποψιασμένο θεατή σε κάποιες σκέψεις…
(…) Παρ’ όλο που η ηλικία της ταινίας είναι φανερή –μέσω από τους τρόπους συμπεριφοράς των χαρακτήρων της ταινίας- το «Shanghai Express» είναι κυρίως ένα φιλμ με δυνατή καρδιά. Η Μάρλεν Ντίτριχ, το μεγάλο όπλο αυτής της ταινίας, στέκεται στα πλάνα ως συνήθως, φωτογενής, λαμπερή αλλά επιπλέον ερμηνεύει καλά τον ρόλο της. Η ταινία είναι μια ιστορία χαρακτήρων, που διερευνά τις ίντριγκες του έρωτα, την αγάπη και την εξουσία, αλλά και την εξόφθαλμη υποκρισία, μέσα στο περιορισμένο χώρο ενός βαγονιού τραίνου. Από την άλλη πλευρά, έχουμε να κάνουμε με ιστορίες διαφορετικών ανθρώπων, οι οποίοι τελικά ανακαλύπτουν αυτά που τους ενώνουν και γίνονται φίλοι.
Όποια άποψη κι αν διαλέξετε, η ταινία περιέχει καλές ερμηνείες που δίνουν βάθος στους χαρακτήρες, παρά την ελαφρότητα ορισμένων ρόλων. Σε τελική ανάλυση έχουμε να κάνουμε με μια διασκεδαστική και – προς έκπληξη αρκετών – συναρπαστική ταινία.

(δημοσιεύτηκε στο film.u-net.com. ελληνική μετάφραση δελτίο τύπου, επιμέλεια διορθώσεις Δ.Μ. )