του Banksy
exit.jpg

Η ταινία είναι ένα ντοκιμαντέρ που επικεντρώνεται στον κόσμο της street art, τις πρακτικές μέσα από τις οποίες ασκείται, τις τακτικές αντάρτικου που ακολουθεί, τις "εκθέσεις" της, τα παρασκήνια της.
Η σκηνοθεσία παρακολουθεί την πορεία ενός πραγματικού προσώπου, του γαλλικής καταγωγής Thierry Guetta, γνωστού και ως Mr. Brainwash. Φιλοδοξώντας, μάλλον ως μανιακός της βιντεοκάμερας, να ασκηθεί στη σκηνοθεσία, ο Thierry Guetta, τέλη της δεκαετίας 90, θα ξεκινήσει να καταγράφει τη σκηνή της street art. Θα παρακολουθήσει τους καλλιτέχνές της εν δράσει, τις υπαίθριες "γκαλερί", τις νυχτερινές επιδρομές και τα απρόοπτα της. Ονόματα όπως οι Invader, Shepard Fairey, Monsieur Andre, Zevs, Seizer, Dotmasters, Swoon, Azil, Borf, Buffmonster, παρουσιάζονται να ασκούν τη τέχνη τους. Και τότε θα συναντήσει τον Banksy... Η επαφή μαζί του θα αλλάξει την πορεία της ζωής του: θα περάσει από τη σκηνοθεσία στην εικαστική δημιουργία, αρχικά στο δρόμο και αργότερα μέσα στις αίθουσες εκθέσεων. Και από εκεί στην επιτυχία…
Ο σκηνοθέτης της ταινίας, Banksy είναι ίσως ο πιο γνωστός διεθνώς καλλιτέχνης της street art, και γι' αυτό το πέρασμα του στη σκηνοθεσία είχει μια ιδιαίτερη σημασία. Σκηνοθετεί ένα ντοκιμαντέρ γι’ ένα σκηνοθέτη, που θέλει να γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ για τη street art, και ο οποίος στο τέλος θα αφομοιωθεί από το χώρο. Χρησιμοποιεί ο Banksy και αξιοποιεί ένα ήδη γυρισμένο έτοιμο υλικό, που καταγράφει αυτό το σύγχρονο κίνημα εικαστικό κίνημα, καταρχήν για να παρουσιάσει τις πολλαπλές εκδοχές αυτής της εφήμερης και στα όρια της νομιμότητας τέχνης του δρόμου. Από την άλλη, καθώς επικεντρώνεται στον κεντρικό χαρακτήρα - τον Mr. Brainwash- τον προσεγγίζει συχνά μέσα από μια αυτοαναφορική, ειρωνική και σαρκαστική οπτική. Όταν η αφήγηση κορυφώνεται στην έκθεσή του Life is Beautiful, στα CBS Studios στη Sunset Boulevard στο Λος Άντζελες, τότε προσφέρεται στη σκηνοθεσία η ευκαιρία να αποκαλύψει τις πραγματικές προθέσεις της: ασκεί μια, απόλυτα συμβατή με την καλλιτεχνική στάση του σκηνοθέτη, κριτική στην εμπορευματική διάσταση της τέχνης. Ο Banksy στην ταινία υπερασπίζεται μια κοινωνική, συχνά ακτιβίστικη και κριτική προς την εξουσία οπτική της τέχνης, όπου το σοκ που προκαλείται στον θεατή οφείλει να πάντα κινητοποιεί και να ενεργοποιεί. Ενστερνιζόμενη αυτήν την οπτική, η ταινία, περιπαικτική και ανατρεπτική στην οπτική της, εντέλει αρνείται πεισματικά να μυθοποιήσει την τέχνη της street art και τους καλλιτέχνες της.

Δημήτρης Μπάμπας

Υ.Γ. Για το παράδοξο του τίτλου -Η έξοδος είναι μέσα απο το κατάστημα δώρων- αξίζει μια επισήμανση. Βασικό στοιχείο στην τοπογραφία των σύγχρονων μουσείων- γκαλερί είναι το κατάστημα δώρων. Αυτό βρίσκεται σχεδόν πάντα λίγο πριν την έξοδο απο το μουσείο. Ο κάθε επισκέπτης είναι υποχρεωμένος για να βγει απο το μουσείο- γκαλερί να το διασχίσει. Περνώντας μέσα απ' αυτό ωθείται στο να αγοράσει κάτι απ' αυτό...