(σχόλια και δηλώσεις)
jerry-schatzberg.jpg

Ο κινηματογράφος είναι προκλητικότερος [της φωτογραφίας] διότι εκεί αφηγείσαι ιστορίες. Δεν επιτρέπω στον εαυτό μου όμως να ελέγχει τόσο τα πράγματα όσο όταν φωτογραφίζω. Στον κινηματογράφο μου αρέσει ο αυτοσχεδιασμός των ηθοποιών, μου αρέσει να τους προσφέρω τη δυνατότητα να παίξουν. Ενα παράδειγμα είναι η αρχική σκηνή στο "Σκιάχτρο" [Scarecrow – 1973]. Ο Αλ Πατσίνο και ο Τζιν Χάκμαν, χωρίς να γνωρίζουν ο ένας τον άλλον, κάνουν οτοστόπ στην εθνική οδό. Χωρίς να τους προειδοποιήσω ζήτησα να περάσει ένα φορτηγό. Επειδή είναι ηθοποιοί, όταν το είδαν "τσίμπησαν" αμέσως και έφτιαξαν τη σκηνή μόνοι τους.

Οι πρώτες ταινίες μου ήταν παραγωγές των στούντιο. Τώρα νομίζω ότι δεν μπορώ να συνεργαστώ μαζί τους. Κάνουν ταινίες μόνο για το χρήμα και επιπλέον εγώ ζω στην Νέα Υόρκη, μακριά από το Λος Άντζελες. Δεν γνωρίζω πια ποίοι είναι αυτοί που έχουν τον έλεγχο, ωστόσο θα ήμουν ευτυχής αν μου έδιναν χρήματα για να κάνω ταινίες. Πάντοτε ήθελα να είμαι ανεξάρτητος αλλά κι αυτή η έννοια φαίνεται να έχει χάσει τη σημασία της. ακόμη και το Φεστιβάλ του Σάντας, που άρχισε σαν γιορτή του ανεξάρτητου κινηματογράφου, έχει μετατραπεί σε εμπορικό παζάρι. Μπορώ να πω ότι πραγματικά ανεξάρτητοι δημιουργοί υπάρχουν μόνο στη Ευρώπη, όμως ούτως ή αλλιώς δεν μ’ αρέσουν οι γενικεύσεις.

Δεν νομίζω ότι μπορώ να γίνω 26 χρόνων ξανά. Φτάνει κάποια στιγμή που πρέπει να κάνεις πίσω. Για όποιον δημιουργό κι αν ρωτήσεις θα σου πουν ως αντιπροσωπευτικότερα τα πρώτα του έργα. Φτάνουμε σ’ ένα σημείο από την αρχή και μετά προσπαθούμε να μείνουμε σ’ αυτό το επίπεδο. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω τις ταινίες μου, όμως συναισθηματικά η τελευταία μου ταινία είναι η πιο προσωπική μετά την πρώτη. Έχει σχέση με την αναζήτηση μιας ταυτότητας, ενός πατέρα και αυτό το θέμα μου μίλησε ιδιαίτερα γιατί και εγώ είχα κακή σχέση με τον πατέρα μου, που δεν πρόλαβα ποτέ να αποκαταστήσω.

Όταν βρίσκεσαι μέσα στον κόσμο της μόδας βλέπεις την πραγματική εικόνα. Βρήκα τραγική την κατάληξη πολλών γυναικών αυτού του χώρου: η καριέρα τους υπήρξε τόσο σύντομη και έληξε τόσο άσχημα. Οταν είσαι δημοφιλής σού δίνουν τα πάντα· από τη στιγμή όμως που παύεις να είσαι, χάθηκες. Η ηρωίδα που ενσαρκώνει η Φέι Ντάναγουεϊ στην ταινία [Puzzle of a Downfall Child -1970] υπήρξε στενή φίλη μου η οποία έχασε τα λογικά της. Ηταν 35 χρόνων και μου έλεγε ότι τη θέλουν για φωτογράφιση στο περιοδικό "17". Το βρήκα θλιβερό και βλέποντας το μέγεθος της καταστροφής αλλά και την έλλειψη σεβασμού απέναντί της θέλησα να το αφηγηθώ στην ταινία. Δεν συμβαίνει βέβαια μόνο στον χώρο των μοντέλων, είναι ένα γενικότερο φαινόμενο της καλλιτεχνικής ζωής.

[Στην ταινία The Day the Ponies Come Back (2000)] Ο Ντανιέλ, μη γνωρίζοντας τον πατέρα του, έκλεισε τον κόσμο γύρω του. Γι’ αυτό φαίνεται τόσο αφελής, γι’ αυτό και όταν κοιτάζει με τα δικά του μάτια, η εικόνα έχει γυριστεί σε ψηφιακό βίντεο. Όσο συνειδητοποιείται, το βίντεο ελαττώνεται και σταδιακά εξαφανίζεται. Όσο για το Μπρονξ, η αλήθεια είναι ότι εκεί υπάρχουν καλοί αληθινοί άνθρωποι. Είναι ευγενείς, προσεύχονται, όμως υπάρχει και το κακό και το συναντάμε κάθε μέρα. Ένα μεγάλο κακό είναι η κατοχή όπλων, που είναι πλέον εθνικό πρόβλημα στις ΗΠΑ. Παιδιά σκοτώνονται κάθε μέρα και κυκλοφορούν οπλοφορώντας στα σχολεία. Όμως πιστεύω στην ελπίδα και ελπίζω ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα.

[Για την επόμενη ταινία] Είναι ένα πολύπλοκο σενάριο και θα περιμένω να το κάνω μέχρι να μπορέσω να βρώ παραγωγό. Ακόμη κι αν δεν τα καταφέρω όμως, δεν πειράζει. Έχω τις φωτογραφίες μου, το προσωπικό μου αρχείο που τακτοποιώ και περνάω τον χρόνο μου.

Το μυαλό μου είναι διαρκώς στραμμένο προς το μέλλον ­ αν όχι, θα είχα πεθάνει ­ αλλά δεν με πειράζει να μοιράζομαι τις αναμνήσεις μου, διότι το παρελθόν μού έχει φερθεί πολύ όμορφα. Πάντοτε όμως έχω κινηματογραφικά σχέδια στο μυαλό μου και επίσης έχω την τύχη να είμαι φωτογράφος. Οποτε δεν έχω τι να κάνω, ή βαριέμαι, αρπάζω τη μηχανή μου και δουλεύω θεματικά στη Νέα Υόρκη· από το μετρό ως τα σκουπίδια.

(Δηλώσεις στους Γιάννη Ζουμπουλάκη,  Παναγιώτη Παναγόπουλο. Δημοσιεύτηκαν στις  εφ. Το Βήμα & Η Καθημερινή, Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2000)