(Η πλειοψηφία της σιωπής)
του Seren Yuce
(το σημείωμα του σκηνοθέτη)
major2.jpg
Η ταινία αυτή είναι ένα είδος αυτο-κριτικής: του εαυτού μου και της τουρκικής κοινωνίας, της οποίας είμαι μέλος... Σκοπός μου ήταν να ρίξω μια ματιά σε "εμάς" μέσα από την ιστορία μιας οικογένειας: η οικογένεια είναι η ουσία της κοινωνίας μας. Υπάρχουν τρία στοιχεία που καθορίζουν την ταινία: ένας άνδρας, οι γυναίκες και ο χώρος δράσης.

Το φιλμ μιλά για το πώς ο Μερτκάν, ο βασικός πρωταγωνιστής, γίνεται "άνδρας" στη σημερινή κοινωνία. Η ιστορία είναι ειπωμένη μέσα από τη σχέση του Μερτκάν με τον πατέρα του, από την περίοδο που είναι ακόμη ένα μικρό αγόρι μέχρι το παρόν, που έχει πατήσει τα 20. Ο Κεμάλ, πατέρας του Μερτκάν, είναι ένας μεσοαστός με υψηλή καταναλωτική δύναμη, στενόμυαλος και ανένδοτος στις απόψεις του. Φυσικά ο Κεμάλ θέλει να μεγαλώσει τον γιο του ώστε να του μοιάσει, όμως ο Μερτκάν είναι ένα αδέξιο και δειλό αγόρι. Είναι αδύναμος και του λείπει η αυτοπεποίθηση, μιας και ποτέ δεν έχει αναγκαστεί να πάρει οποιαδήποτε απόφαση για τη ζωή του. Ήταν πάντοτε εξαρτώμενος από τον πατέρα του.
Μέχρι τώρα, ο Μερτκάν έχει ζήσει τον φόβο περισσότερο απ' ό,τι έχει ζήσει την αγάπη στη ζωή του. Όσο μεγαλώνει και μπαίνει στην κοινωνία, μαθαίνει την έννοια των διακρίσεων, ενώ ο πατέρας του τού υπενθυμίζει συνεχώς να είναι "προσεκτικός" με τις νέες του φιλίες.
Για τον Κεμάλ, κάθε Τούρκος πρέπει να είναι πατριώτης. Ο τρόπος για να το αποδείξει είναι να κατατάσσεται στον στρατό. Κάθε Τούρκος έφηβος πρέπει να γνωρίζει πώς να κρατά ένα όπλο. Ο Μερτκάν ωστόσο, βλέπει την κατάταξη στον στρατό ως πιθανότητα να τραυματιστεί, να μείνει ανάπηρος ή να πεθάνει. Δεν υπάρχει επιλογή γι' αυτόν ή για άλλον έφηβο, το να παραδοθεί στον φόβο του θανάτου δεν αποτελεί επιλογή για κανέναν τους. Θα πρέπει να έρθει αντιμέτωπος με μια εξουσία στη ζωή του, είτε είναι ο πατέρας του ή η ίδια η κυβέρνηση.
major1.jpg
Στον ανδροκρατούμενο κόσμο, οι γυναίκες έπρεπε πάντοτε να παλεύουν για την ύπαρξή τους. Είναι πικρό το γεγονός ότι οι γυναίκες στην Τουρκία έρχονται αντιμέτωπες με διαφορετικά επίπεδα βίας καθημερινά. Ο Μερτκάν έχει μεγαλώσει με αυτή την πεποίθηση. Το πρώτο του κορίτσι, η Γκιλ, είναι Κούρδη. Είναι επίσης καταπιεσμένη από την οικογένειά της και έχει πάει στην Κωνσταντινούπολη για να ζήσει μια ανεξάρτητη ζωή, πληρώνοντας τα δίδακτρα της φοίτησής της στο πανεπιστήμιο μέσω της δουλειάς της ως σερβιτόρα. Ο Μερτκάν δεν γνωρίζει τίποτα για τον δικό της κόσμο και τους κανόνες του. Ανακαλύπτουν την σεξουαλικότητά τους μαζί. Η Γκιλ είναι πιο γενναίο άτομο από τον Μερτκάν. Όταν παρεμβαίνει ο Κεμάλ, μόλις ανακαλύπτει για τη σχέση τους, ο Μερτκάν αρχίζει να απομακρύνεται από την Γκιλ. Χωρίς ηθικούς ενδοιασμούς, χωρίζει μαζί της και την παρατά. Η αγάπη φέρνει τους ανθρώπους κοντά και μπορεί να τους παρέχει προστασία και δύναμη.
Στην κοινωνία μας, η μητρότητα είναι ένα καθήκον που βαραίνει μια γυναίκα, προτού ακόμη φτάσει η στιγμή να γίνει "γυναίκα". Η Ναζάν, μητέρα του Μερτκάν, είναι όπως και οι άλλες γυναίκες της ιστορίας, κολλημένη ανάμεσα στους άνδρες, δυσαρεστημένη από τη ζωή της, με μία και μόνη επιλογή: εξαρτάται από την οικονομική ισχύ του Κεμάλ, γι' αυτό και δεν κάνει καθόλου ερωτήσεις ούτε ψάχνει για απαντήσεις. Είναι απλά μια σύζυγος για τον άνδρα της και μια μητέρα για τα παιδιά της.

Το φιλμ διαδραματίζεται στην πιο πολυπληθή και αναπτυγμένη πόλη της Τουρκίας, στην Κωνσταντινούπολη. Η Κωνσταντινούπολη δεν βρίσκεται μόνο στις δύο πλευρές του Βοσπόρου πλέον. Έχοντας μόνο μια μικρή πράσινη περιοχή στα βόρεια, η πόλη είναι τώρα μια σκονισμένη μίξη από κίτρινο και γκρι τσιμέντο. Έχει την τυπική μορφή κάθε αναπτυγμένης μητρόπολης. Ο Κεμάλ είναι ένας από τους αρχιτέκτονες αυτού του τσιμεντένιου τοπίου. Σύντομα και ο Μερτκάν θα ακολουθήσει αυτή την καριέρα.
Νομίζω ότι η αρχιτεκτονική είναι το "φόρεμα" μιας κοινωνίας. Ο τρόπος που η πόλη είναι "ντυμένη" λέει πολλά για το μέρος, τους κατοίκους της, και επηρεάζει το lifestyle τους, τη σχέση τους με άλλους κατοίκους, τη νοοτροπία τους και την άποψή τους για τη ζωή. Αυτό το "ντύσιμο" ήταν επομένως πολύ σημαντικό για μένα, όταν σκέφτηκα πώς θα ήταν η ταινία οπτικά.
Θα ήταν λάθος και ανεπαρκές να γενικολογήσω και να συνοψίσω την τουρκική κοινωνία στο πρόσωπο του Μερτκάν και της οικογένειάς του. Η Τουρκία έχει πολλά οικονομικά και πολιτιστικά επίπεδα, συντίθεται από διαφορετικές εθνικές ομάδες. Η νοοτροπία της άρχουσας τάξης διαιωνίζεται ευρέως μέσα στην κοινωνία. Ο Μερτκάν και ο πατέρας του είναι παραδείγματα αυτής της νοητροπίας και προϊόντα αυτής της διαιώνισης. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν αμέτρητες κινήσεις στην Τουρκία, οι οποίες πρέπει να ληφθούν υπόψιν, ώστε να σπάσει αυτή η καταπιεστική νοοτροπία. Μέσω της ταινίας μου, ελπίζω να προκαλέσω κάποια αφύπνιση στη σημερινή νεολαία και στις επερχόμενες γενιές, υπενθυμίζοντας σε όλους μας ότι η εκπαίδευση και η κοινωνική αλλαγή ξεκινούν, πρώτα και πάνω απ' όλα, μέσα στην οικογένεια.

(πηγή σημειώσεις για την παραγωγή)