(Matrubhoomi)
του Manish Jha

Η βραβευμένη στα Φεστιβάλ Βενετίας και Θεσσαλονίκης ταινία είναι μια καταγγελία για την θέση της γυναίκας στην Ινδική κοινωνία. Στην Ινδία, χιλιάδες θηλυκά βρέφη δολοφονούνται κάθε χρόνο. Πέραν του ότι τα εγκλήματα αυτά δεν καταγγέλλονται καν, έχουν επιφέρει δραματική πτώση στην αναλογία μεταξύ ανδρών και γυναικών. Μια κατάσταση αρκετά κοινή και σε άλλες ασιατικές χώρες όπως η Κίνα, όπου στις γεννήσεις προτιμώνται τα αγόρια από τα κορίτσια.
Η ιστορία που αφηγείται η ταινία εκτυλίσσεται στο χωριό Ματρουμπούμι της Ινδίας, όπου δεν έχουν απομείνει πια καθόλου γυναίκες, και στρέφεται γύρω από πέντε αδέλφια και τον πατέρα τους. Τα αδέλφια δεν μπορούν να βρουν νύφη, παρά τις διαβεβαιώσεις του οικογενειακού τους ιερέα, ο οποίος έχει και ικανότητες αστρολόγου. Σ' ένα μακρινό χωριό, ο ιερέας βρίσκει επιτέλους μια πανέμορφη κοπέλα, την Κάλκι. Χωρίς να διστάσει καθόλου, ο πατέρας της Κάλκι την πουλά, και η κοπέλα πηγαίνει στο Ματρουμπούμι, όπου παντρεύεται και τα πέντε αδέλφια. Η Κάλκι είναι υποχρεωμένη να εκτελεί τα συζυγικά της καθήκοντα και με τους πέντε αδελφούς, συμπεριλαμβανομένου και του πεθερού της. Εκείνοι της φέρονται σαν σκλάβα, και η μόνη της παρηγοριά είναι η σχέση της με τον υπηρέτη της οικογένειας, τον Ραγού, και η πιο ευγενική συμπεριφορά του νεότερου γιού...
Τα φωτεινά χρώματα και εύθυμοι τόνοι που ανοίγουν την ταινία δίνουν την θέση τους στην σκοτεινή ατμόσφαιρα μιας αληθινής τραγωδίας. Η αφήγηση περιστρέφεται γύρω από ένα γυναικείο πρόσωπο που μοιάζει να υπομένει μια δύσκολη ζωή. Μέσω αυτού του προσώπου και των παθών που υφίσταται ασκείται μια κριτική για την θέση των γυναικών στις κοινωνίες της Ανατολής. Έτσι η αβουλία και η παθητικότητα της ηρωίδας καθίσταται εμβληματική μιας στάσης απέναντι στα πράγματα, ενώ η απότομη αλλαγή του τόνου από κωμωδία σε δράμα υπογραμμίζει τις τραγικές διαστάσεις του θέματος.
Ο σκηνοθέτης της ταινίας Manish Jha δηλώνει "Μεγάλωσα σε μια επαρχία όπου ο ηλεκτρισμός ήρθε μόλις πρόσφατα, και όπου συνέβαιναν διαρκώς βίαιες συγκρούσεις για ηλίθιους λόγους". Ο Manish Jha σπούδασε Αγγλική φιλολογία στο πανεπιστήμιο του Νέου Δελχί. Εργάστηκε σε τηλεοπτικά σίριαλ ως βοηθός σκηνοθέτης. Όταν βαρέθηκε τις τηλεοπτικές σαπουνόπερες αποφάσισε να ασχοληθεί με την σκηνοθεσία και η πρώτη του μικρού μήκους βραβεύτηκε στις Κάννες (2002). Επηρεασμένος από τους Ιρανούς Jafar Panahi, Majid Majidi και Abbas Kiarostami γυρίζει την Matrubhoomi (Ένα έθνος χωρίς γυναίκες)
"Μια κοινωνία χωρίς γυναίκες είναι μια κοινωνία χωρίς ελπίδα", σχολιάζει ο Manish Jha. Και συνεχίζει "Η αντιμετώπιση και η θέση της γυναίκας στην Ινδία μου προκαλούσε πάντα το ενδιαφέρον. Σε μία χώρα, όπου η γυναίκα λατρεύεται σαν τη Θεά Κάλι και Ντούργκα, κάθε χρόνο χιλιάδες θηλυκά νεογνά σκοτώνονται, προκειμένου η οικογένεια να αποφύγει το θέμα της προίκας, γυναίκες βιάζονται και κακομεταχειρίζονται. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της UNESCO, περίπου 50 εκατομμύρια γυναίκες αγνοούνται από τον πληθυσμό της Ινδίας, εξαιτίας αυτής της συγκεκριμένης διάκρισης του γένους. Αφενός μεν, η ανεκτίμητη συμβολή των γυναικών στη διατήρηση μιας σταθερής κοινωνίας, αφετέρου δε η συναισθηματική και ψυχολογική ένδεια μιας κοινωνίας, όπου η δυσαναλογία των δύο φύλων έχει ήδη δημιουργήσει μία ηθικά ασταθές κοινωνικό περιβάλλον, είναι τα στοιχεία που με οδήγησαν στο να δημιουργήσω την ταινία Εθνος χωρίς γυναίκες.
Η ταινία παρουσιάζει μια Ινδία του μέλλοντος, όπου οι γυναίκες είναι ένα αυξανόμενα σπάνιο είδος. Αν και φoυτουριστική, το περιβάλλον, η ατμόσφαιρα, η πλοκή και οι χαρακτήρες βασίζονται σε ένα σύγχρονο στήσιμο με στόχο να εστιάσει στο μέγεθος του προβλήματος, κάνοντας το πιο αληθινό από ένα παραμύθι. Με αυτόν τον τρόπο η ταινία υπογραμμίζει πώς, η απουσία των γυναικών, αδυσώπητα οδηγεί στην υποτίμηση του ατόμου, «αδειάζοντας» τες από όλα εκείνα τα στοιχεία που τις καθιστούν ανθρώπους.
Η ταινία είναι μια ωδή στην ομορφιά και την δύναμη των γυναικών και το χάος που επακολουθεί εξαιτίας της φυσικής και συναισθηματικής απουσίας τους απο την κοινωνία."