του Dai Sijie

Μια ιδιόμορφη ερωτική ιστορία βρίσκεται στο κέντρο της ταινίας που διαδραματίζεται τα δύσκολα χρόνια της Πολιτιστικής Επανάστασης.
Είναι αρχές της δεκαετίας του 70 και στην Κίνα έχει κηρυχθεί η Πολιτιστική Επανάσταση. Σύμφωνα με τις επιταγές του Κόμματος στην ιδεολογική πάλη που διεξάγεται ο εχθρός είναι οι διανοούμενοι, οι οποίοι λόγω του τρόπου δουλειάς τους αναπτύσσουν αστικές ιδέες. Έτσι ως άμεσο μέτρο επιβάλλεται ο εκτοπισμός τους σε απομακρυσμένες αγροτικές κοινότητες για "επανεκπαίδευση". Εργαζόμενοι σε βαριές αγροτικές εργασίες, οι διανοούμενοι καλούνται να αποβάλουν τις όποιες αστικές παρεκκλίσεις και να εγκολπωθούν τις "επαναστατικές ιδέες".
Κεντρικοί ήρωες της ταινίας είναι δύο νεαροί ο Luo και ο Ma. Καταδικασμένοι ως παιδιά "αντιδραστικών" διανοούμενων -ο πατέρας του Luo ήταν οδοντίατρος του εθνικιστή Chiang Kai-shek- οι δύο νέοι στέλνονται σ' ένα απομακρυσμένο χωριό. Εκεί βρίσκονται μπροστά σ' ένα απρόοπτο γεγονός: είναι οι μοναδικοί εγγράμματοι κάτοικοι στην περιοχή. Γρήγορα οι δύο ήρωες βυθίζονται στην πραγματικότητα της αγροτικής κοινότητας, ακολουθώντας την ζωής της.
Ωστόσο κάτι θα διαταράξει την καθημερινότητα τους: θα γνωρίσουν την μικρή μοδίστρα της περιοχής. Γοητευμένοι από την σαγηνευτική της παρουσία οι δύο άνδρες θα επιδιώξουν στενότερες σχέσεις μαζί της. Ελκυστικό δόλωμα για να την προσελκύσουν κοντά τους είναι η υπόσχεση να την μάθουν να διαβάζει. Όταν κλέψουν από ένα συν-εξόριστο τους μια βαλίτσα γεμάτη με παράνομα βιβλία, τότε οι σχέσεις τους θα γίνουν στενότερες και ουσιαστικότερες. Οι δύο νέοι και η νεαρή κοπέλα θα γνωρίσουν τον γοητευτικό κόσμο της παγκόσμιας ξένης -και απαγορευμένης λογοτεχνίας: Μπλαζάκ, Φλομπέρ, Τολστόι, Δουμάς, οι συγγραφείς αυτοί θα αλλάξουν την ζωή των ηρώων.
Η ταινία του Dai Sijie βασίζεται στο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του με τον τίτλο Ο Μπαλζάκ και η μικρή κινέζα ράφτρα/ Balzac and the little chinese seamstress: ο συγγραφέας σκηνοθέτης διώχθηκε και εξορίστηκε στην επαρχία κατά την διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης. Ο Dai εδώ και 15 χρόνια ζει ως αυτοεξόριστος στην Γαλλία από όπου και έγραψε το μυθιστόρημα. Μπέστ σέλερ στην Γαλλία και μεταφρασμένο σε 25 γλώσσες, αλλά όχι στα Κινέζικα το βιβλίο αλλά και η ταινία είναι μια μαρτυρία για τα δύσκολα χρόνια.
Αφαιρώντας οποιοδήποτε πολιτικό ή κοινωνικό στοιχείο από την ιστορία ο σκηνοθέτης θέτει στο κέντρο την ερωτική ιστορία ανάμεσα στην κοπέλα και τους δύο νέους. Η πολιτική αναταραχή υπάρχει ως ένα φολκλορικό στοιχείο και αυτό που είναι σημαντικό είναι η σχεδίαση ενός επίγειου παραδείσου όπου τα τρία πρόσωπα γνωρίζουν τον έρωτα και τις απολαύσεις. Σ' αυτό το ειδυλλιακό τόπο η λογοτεχνία δημιουργεί ένα φανταστικό σύμπαν μέσα στο οποίο οι ήρωες είναι ελευθεροί για να βιώσουν τον έρωτα και τις περιπλοκές του.

Δ.Μ.