της Clio Barnard
(οι δηλώσεις της σκηνοθέτιδας)
the-selfish-giant-2.jpg

ΕΜΠΝΕΥΣΗ
Όταν έκανα την «Οδό Άρμπορ» [The Arbor, 2010] γνώρισα ένα αγόρι, τον Matty, που ζούσε στην οδό Άρμπορ στο Μπράντφορντ. Η ταινία βασίζεται σε αυτόν και στη σχέση του με τον καλύτερό του φίλο. Είχα διαβάσει τον «Εγωιστή Γίγαντα» [του Oscar Wilde] στα παιδιά μου όταν ήταν μικρά και πάντα ήθελα να φτιάξω μια σύγχρονη ρεαλιστική εκδοχή αυτής της ιστορίας. Η ιστορία μιλά για τους κινδύνους που περιβάλλουν τα περιθωριοποιημένα παιδιά και για την επερχόμενη απώλεια όταν τα παιδιά απομονώνονται, εφόσον η αξία τους δεν αναγνωρίζεται. Ο Matty και ο φίλος του ζούσαν στο περιθώριο μιας ήδη περιθωριοποιημένης κοινότητας –ήξερα, λοιπόν, ποια θα ήταν τα παιδιά, όχι όμως και ο γίγαντας. Τα παιδιά μάζευαν παλιοσίδερα έχοντας ένα άλογο με μια καρότσα, όπως κάνουν πολλοί έφηβοι στο Μπράντφορντ, κάτι που μου έδωσε την ιδέα να κάνω τον εγωιστή γίγαντα συλλέκτη άχρηστων μετάλλων.

Η ΑΠΛΗΣΤΙΑ
Η ταινία παρακολουθεί τη ζωή εφήβων αγοριών που μεγαλώνουν σε μια οικονομικο-κοινωνικά περιθωριοποιημένη κοινότητα του Μπράντφορντ. Δείχνει τις συνέπειες της υπάρχουσας απληστίας που έχει γίνει πολιτική ιδεολογία (καπιταλισμός). Ο Κίτεν έχει υιοθετήσει αυτήν την ιδεολογία και ο Άρμπορ τον μιμείται. Πρόκειται για την απώλεια της πραγματικής αξίας, όταν η απληστία μοιάζει με αρετή και όχι με ανηθικότητα. Η ταινία περιστρέφεται γύρω από τα παιδιά που είναι τα θύματα αυτής της ιδεολογίας –παιδιά τα οποία συχνά κατηγορούνται, αποκλείονται και αντιμετωπίζονται ως εγκληματίες.   

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ
Πάντα ασχολούμουν με ταινίες, απλώς άλλαξε το περιβάλλον. «Η Οδός Άρμπορ» είναι ένα έργο τέχνης που ασκεί κριτική στον κοινωνικό ρεαλισμό, το «θέατρο verbatim-αυτολεξεί» [σ.τ.ε είδος θεάτρου ντοκουμέντου, στο οποίο τα έργα συγκροτούνται από φράσεις -απαντήσεις ατόμων που ερωτήθηκαν σχετικά μ' ένα συγκεκριμένο γεγονός] και το ντοκιμαντέρ ενώ ο «Εγωιστής Γίγαντας» είναι μια πιο συμβατική ταινία, όπου η ισχυρή παράδοση του κοινωνικού ρεαλισμού γίνεται αποδεκτή ως μύθος («Κλέφτης ποδηλάτων», «Kes», «Το μήλο», «Το παιδί με το ποδήλατο»). Η μεγαλύτερη μου ανησυχία σχετικά με τη μεταφορά ήταν ότι έχοντας ασχοληθεί κυρίως με τις εικαστικές τέχνες, φοβόμουν ότι μου έλειπε η εμπειρία της συνεργασίας με ηθοποιούς –έτσι δούλεψα σκληρά για να το κάνω σωστά. Πραγματικά, μου αρέσει να συνεργάζομαι με ηθοποιούς, είτε μεγάλους είτε παιδιά –έγινε η προτεραιότητα μου στο πλατό.  
the-selfish-giant.jpg
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Δεν πιστεύω ότι τα έργα τέχνης πρέπει να είναι διδακτικά και ούτε μπορώ να εκφράσω τις πολιτικές μου πεποιθήσεις εκφωνώντας λόγο. Ίσως, όμως, μπορώ να το κάνω μέσω μιας ταινίας. Αλλά θα ήθελα να είναι ανοιχτή προς κάθε ερμηνεία. Κάποιοι σκέφτηκαν πως ο χαρακτήρας του Άρμπορ έμοιαζε με επιχειρηματία, κάτι που δεν έχει καμία σχέση με αυτό που πιστεύω!

ΑΓΓΛΙΑ ΤΟΥ ‘80
[Στην τότε εποχή] παραπέμπει περισσότερο ο Κίτεν (ο έμπορος παλαιών μετάλλων), τον οποίο ο Άρμπορ προσπαθεί να μιμηθεί. Αλλά νομίζω πως πρόκειται για μια ιδεολογία που αρχικά υιοθέτησε και μετά μιμήθηκε. Ο Άρμπορ ψάχνει για πρότυπο και για να γίνει σαν τον Κίτεν, γίνεται εγωιστής, ανηλεής και άπληστος. Και νομίζω πως η ιδεολογία αυτή σε διαποτίζει. Έτσι, το βλέπω σαν ένα δίδαγμα, ότι κάτι χάνεις αν το αποδεχτείς. 

Ο ΤΟΠΟΣ
Ο «Εγωιστής Γίγαντας» δεν είναι απόλυτα ενδεικτικός της ζωής στο Μπράντφορντ -μεγάλωσα πολύ κοντά σε εκείνο το μέρος και το αγαπώ. Όταν κάνεις δράμα πρέπει να έχεις συγκρούσεις αλλά είχα την επίγνωση, πόσες φορές, άραγε, μπορούμε να δούμε τον βορρά να απεικονίζεται ως ένα σκληρό και δύσκολο μέρος; Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πώς είναι οι ζωές ορισμένων ανθρώπων και ποια μπορεί να είναι η ευθύνη μας απένταντι σε αυτούς τους ανθρώπους.

Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Μετά την «Οδό Άρμπορ» η Lizzie Franke (η οποία συμμετείχε στην πραγματοποίηση της ταινίας) με ρώτησε στο BFI [Βρετανικό Ίδρυμα Ταινιών] τι ταινία θα ήθελα να κάνω μετά. Μέχρι τότε o «Εγωιστής Γίγαντας» ήταν απλώς μια ιδέα. Μου είπε ότι ενδιαφερόταν να βοηθήσει στην ανάπτυξη του. Μίλησα, επίσης, με την Katherine Butler και την Tessa Ross στο Film4 [Βρετανικό τηλεοπτικό κανάλι], οι οποίες ήθελαν να με στηρίξουν στην πραγματοποίηση της επόμενης ταινίας μου. Άρχισα να επεξεργάζομαι στο Μπράντφορντ με τον Matty και άλλους νέους την ανάπτυξη της ιδέας μου. Το προσχέδιο του σεναρίου έδωσε το πράσινο φως στην ταινία.

Η ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΡΟΛΩΝ
Η διανομή των ρόλων του Άρμπορ και του Σουίφτι ήταν καθοριστικής σημασίας. Η Amy Hubbard έκανε τη διανομή, όπως και στην «Οδό Άρμπορ» σε ένα σχολείο στο Buttershaw, έτσι πήγαμε κατεθείαν εκεί. Είδε τον Conner την πρώτη μέρα. Και εγώ και η παραγωγός, Tracy (O’ Riordan) σκεφτήκαμε «είναι υπέροχος, πρέπει να τον ξαναδούμε». Κάτι μου έκανε η φωνή του. Είναι πολύ ντροπαλό παιδί αλλά όταν αρχίζει να σου λέει μια ιστορία, είναι εκατό τοις εκατό εκεί. Είχε αυτή τη φοβερή ικανότητα, όπως και ο Shaun. Είναι πολύ σημαντικό να ξέρεις ότι δίνουν κάτι από αυτούς αλλά δεν παίζουν τους εαυτούς τους.

[Αποσπάσματα από τις συνεντεύξεις που δόθηκαν στον Naman Ramachandran για το Cineuropa (http://cineuropa.org) και στον Leigh Singer για το Dazed (http://www.dazeddigital.com/). Απόδοση από τα αγγλικά, Θωμαΐς Καρύδη]