του Stephen Gaghan
(οι δηλώσεις του σκηνοθέτη)
syrian2.jpg

Ζούμε όλοι σε περίπλοκους, δύσκολους καιρούς και ήθελα η Syriana να αντανακλά αυτή την περιπλοκότητα με έναν πολύ εσωτερικό, έντονο τρόπο, και να την «αγκαλιάζει» μέσα από την οπτική αφήγηση. Δεν υπάρχουν μόνο καλοί άνθρωποι, ούτε μόνον κακοί άνθρωποι και δε θα βρείτε εύκολες απαντήσεις. Οι ήρωες δεν έχουν τις παραδοσιακές διαδρομές των ανθρώπινων χαρακτήρων. Οι ιστορίες τους δεν καταλήγουν σε ξεκάθαρα μικρά μαθήματα ζωής, τα ερωτήματα παραμένουν ανοιχτά. Σκοπός και ελπίδα μας ήταν ότι αν παραμείνουν όλα ανοιχτά σε κάθε πιθανή εξέλιξη, η ιστορία της ταινίας να παραμείνει στο μυαλό σου για πολύ περισσότερο. Αυτό μας φάνηκε ως η πιο τίμια και ειλικρινής απεικόνιση του κόσμου στον οποίο όλοι βρεθήκαμε να ζούμε μετά τα τραγικά γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου.

[Οταν έγραφα το σενάριο για την ταινία Traffic] Εκείνη την περίοδο, το Τμήμα κατά της Τρομοκρατίας και το Τμήμα κατά των Ναρκωτικών ανήκαν στην ίδια Υπηρεσία του Πενταγώνου. Και άρχισα να σκέφτομαι ότι ίσως ο μεγαλύτερος εθισμός στη χώρα μας είναι το πώς εξαρτόμαστε από το φτηνό πετρέλαιο από μια ξένη χώρα. Και ότι η εύκολη πρόσβασή μας στο πετρέλαιο είναι ουσιαστικά και το συγκριτικό μας πλεονέκτημα.

Νομίζω ότι αυτό που κάναμε ήταν να διατηρήσουμε τη βαθύτερη ουσία του χαρακτήρα του Bob ( Bob Barnes/ Robert Baer, συγγραφέα του βιβλίου See No Evil: The True Story of a Foot Soldier in the CIA's Counter Terrorism War), παρότι η ιστορία του είναι φανταστική. Αυτός πάλι με βοήθησε να κατανοήσω τον ιστό των διαπλεκόμενων ανθρώπων στη Μέση Ανατολή και τη βιομηχανία πετρελαίου, που τελικά μας οδήγησε στην απόφαση να πούμε αυτή την ιστορία μέσα από πολλαπλές αφηγήσεις.
syrian4.jpg
[Ταξιδεύοντας για την προετοιμασία της ταινίας] Συνάντησα πολλούς φιλόξενους ανθρώπους με εξαιρετικά σαφείς ιδέες στο μυαλό τους. Όμως επίσης κατάλαβα ότι αν θέσεις την ίδια ερώτηση σε πέντε διαφορετικά πρόσωπα, θα μάθεις πέντε διαφορετικές απόψεις –και πάλι δε θα έχεις ολόκληρη την ιστορία. Ξεκινώντας από εκεί, προσπάθησα να επικεντρωθώ στο πώς λειτουργεί αυτός ο ολόκληρος κρυφός κόσμος των κρυμμένων πληροφοριών.

Αυτή η ταινία βάζει συνηθισμένους ανθρώπους σε ασυνήθιστες καταστάσεις να ερευνούν την ιδέα ότι, έχει σημασία η προσωπική ευθύνη, ότι οι επιλογές μας της κάθε μέρας συμβάλλουν στο σημείο που όλοι συμμετέχουμε σε ένα παγκόσμιο σκοπό.
Έτσι μέσα από τις καθημερινές ζωές αυτών των ηρώων είναι που καταφέρνουμε να εισβάλλουμε σε έναν κόσμο που σε πρώτη ματιά μοιάζει φανταστικός στους περισσότερους θεατές, κι όμως είναι απίστευτα πραγματικός γιατί αυτό το μπλέξιμο των συμφερόντων ανάμεσα στα πετρέλαια, την τρομοκρατία και την πιθανότητα ενός δημοκρατικού πολιτεύματος στη Μέση Ανατολή επηρεάζει δυναμικά την οικονομία μας καθώς και την ίδια την πνευματική μας κατάσταση και θα συνεχίζει να συμβαίνει το ίδιο και στο άμεσο μέλλον.

Ενώ η λέξη Syriana είναι ένας πραγματικός όρος που χρησιμοποιείται από τους μεγαλοσχήμονες της Ουάσινγκτον για να περιγράψει μία υποθετική αναδιαμόρφωση στη Μέση Ανατολή, ο τίτλος της ταινίας μας έχει μια πιο αφηρημένη και πλατιά έννοια. Η Syriana ως ιδέα –ως απατηλό όνειρο ότι μπορείς με να διαμορφώσεις τα έθνη-κράτη όπως βολεύει εσένα- είναι σκέτη αυταπάτη. Το Syriana είναι ένας ταιριαστός τίτλος για μια ταινία που θα μπορούσε να είχε φτιαχτεί την οποιαδήποτε εποχή και να αφορά τις όποιες συνθήκες που έχουν να κάνουν με τις ασυγκράτητες φιλοδοξίες των ανθρώπων, την ύβρη και τις υπερβολές μιας αυτοκρατορίας.

Το φως στον Περσικό Κόλπο είναι πολύ ξεχωριστό και ιδιαίτερο. Συνέχεια χτίζονται τόσες οικοδομές και κατασκευάζονται τόσα έργα στο Ντουμπάι, κι αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να σηκώνεται μια μεγάλη ποσότητα σκόνης μέσα στον αέρα. Έτσι είτε είναι καλοκαίρι είτε χειμώνας, ο ουρανός είναι πάντα ‘βαρύς’. Κι αυτό είναι κάτι που δεν μπορείς να το «αναπαραγάγεις» στην Αμερική.

(δηλώσεις στις σημειώσεις για την παραγωγή της ταινίας)