του Jóhann Jóhannsson
b_505X0_505X0_16777215_00_images_2021_last-and-first-men.jpg

Υποβλητική μουσική. Γεωμετρικά σχήματα με φόντο τον ουρανό. Ασπρόμαυρες εικόνες. Και η φωνή της Tilda Swinton να μας καλεί: «Άκου υπομονετικά». Μια ιστορία από το μέλλον αφηγείται για τους τελευταίους ανθρώπους στο σύμπαν…
Βασισμένη στο μελλοντολογικό μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας του 1930 του βρετανού Olaf Stapledon, η ταινία του αδικοχαμένου ισλανδού συνθέτη Jóhann Jóhannsson (1969 -2018) είναι ένα γοητευτικό ταξίδι με όχημα το λόγο, τη μουσική και τη γεωμετρία. Χωρίς ανθρώπινη παρουσία  μπροστά στην κάμερα και με την πλήρη απουσία δραματικής πλοκής, η ταινία συγκροτείται μέσα από το λόγο της Tilda Swinton ως μια αφήγηση ενός δυστοπικού παραμυθιού με θέμα την καταστροφή της Γης και τη καταφυγή του ανθρώπινου είδους σ’ ένα άλλο πλανήτη: «Είμαστε συντρίμμια των προηγούμενων εαυτών μας». Οι εικόνες που συνοδεύουν την αφήγηση και τη μουσική είναι γεωμετρικά σχήματα, λεπτομέρειες από κτίρια που βρίσκονται διάσπαρτα στην επικράτεια της πρώην Γιουγκοσλαβίας: γραμμές ευθείες, καμπύλες, γωνίες, συμμετρίες και ασυμμετρίες, ρωγμές, κηλίδες, σκιές,  η υφή των επιφανειών , το ανάγλυφο, το chiaroscuro, οι νεφώσεις. Τα αρχιτεκτονήματα συνδέονται, μέσω του λόγου  και της μουσικής, με το κοσμολογικό και το συμπαντικό.
Η μουσική του σκηνοθέτη και του Yair Elazar Glotman, ερμηνευμένη με ηλεκτρονικά αλλά και παραδοσιακά όργανα, συνιστά  το σημαντικότερο μέρος  της  εμπειρίας θέασης αυτής της ταινίας. Ο θεατής έχει την αίσθηση ότι παρακολουθεί μια μουσική συναυλία όπου οδηγείται μέσω της μελωδίας σε μια απόκοσμη και υπερβατική κατάσταση…

Δημήτρης Μπάμπας