(σχόλια για δύο ταινίες)
istanb6.jpg

Haze
Ελληνοτουρκική παραγωγή που συμμετείχε και στο Forum της Berlinale, η ταινία του Pirselimoglou παρακολουθεί τις άχαρες, θλιβερές ζωές τριών ανθρώπων σε ένα γκρίζο προάστιο της Κωνσταντινούπολης. Κεντρικός ήρωας, ένας νεαρός που επιβιώνει δουλεύοντας σε παράνομη επιχείρηση. Με απαθές και κενό βλέμμα ο ήρωας οδηγείται σταδιακά, χωρίς πραγματικά κίνητρα, στην εκτέλεση ενός φόνου. Το Haze είναι μια σύνθεση μονόχρωμων εικόνων τυλιγμένων στην καταθλιπτική αχλή ενός υποβαθμισμένου περιβάλλοντος. Φτώχεια και ανεργία, ανία, ψυχρότητα και αποξένωση, με φόντο ένα απρόσωπο σκηνικό από πολυκατοικίες, μπάζα οικοδομών και περιφερειακούς αυτοκινητόδρομους. Με αργούς ρυθμούς και σκοτεινό φωτισμό δίνονται τα θραύσματα μιας ιστορίας που τα κενά της καλούνται να συμπληρωθούν από το θεατή. Η ελλειπτικότητα όμως, η απουσία διαλόγων και η περιρρέουσα ασάφεια τον συσκοτίζουν ακόμα περισσότερο. Παρόλα αυτά ο σκηνοθέτης καταφέρνει να μεταδώσει τη σκοτεινή ατμόσφαιρα και τα αδιέξοδα που συνοδεύουν ανθρώπους παραιτημένους από τη ζωή. Το μουντό περιβάλλον, η επαπειλούμενη ανεργία και η παντελής έλλειψη επικοινωνίας προβάλλουν το θάνατο σαν τη μοναδική λύση.

Hair
Μετά το Riza και το Haze ο Pirselimoglu ολοκληρώνει με το αινιγματικό Hair την «Τριλογία της Συνείδησης», που κινείται γύρω από τα θέματα της έλλειψης επικοινωνίας και της παραίτησης, των εμμονών και της αποξένωσης. Πιο σκοτεινό και ελλειπτικό το Hair βυθίζει το θεατή με την επική λακωνικότητά του, τις παρατεταμένες σιωπές και τα βασανιστικά αργά πλάνα του σε έναν υπνωτικό λήθαργο, μια σχολαστικά επιμελημένη και εικαστικά άρτια μελέτη θανάτου. Ένα μαγαζί με περούκες στο Ταρλάμπασι της Κωνσταντινούπολης και ο ιδιοκτήτης του που πάσχει από καρκίνο βρίσκονται στο κέντρο της ιστορίας. Μια μυστηριώδης γυναίκα που έρχεται στο μαγαζί για να πουλήσει τα μαλλιά της και στη συνέχεια ο άνδρας της, που δουλεύει σε νεκροτομείο, θα του κινήσουν το ενδιαφέρον. Βγαίνοντας από τον κενό του μικρόκοσμο θα αρχίσει να τους παρακολουθεί με εμμονική σχεδόν προσήλωση. Για να καταλήξει σε μια απροσδόκητη υπέρβαση. Στο Hair η δράση περιορίζεται στο ελάχιστο. Η ταινία αποτελεί μία σύνθεση αργών στιλιζαρισμένων πλάνων που δημιουργούν μια αίσθηση αναμονής και αβεβαιότητας. Μέσα σε αυστηρά δομημένα κάδρα ο ήρωας παρατηρεί ακίνητος πίσω από παράθυρα ή περιφέρεται σα φάντασμα σε ένα αστικό περιβάλλον, γυμνό και αποστειρωμένο. Οι χώροι είναι αυτοί που δημιουργούν και αυτή την έντονη ατμόσφαιρα της μελαγχολίας ή της κενότητας. Άλλοτε βυθισμένοι στο σκοτάδι και άλλοτε λουσμένοι σε ένα απόκοσμο γαλάζιο φως. 
Το Hair, το οποίο είχε ήδη διαγράψει μια πορεία στα διεθνή Φεστιβάλ, βραβεύτηκε με τις δύο χρυσές τουλίπες, καλύτερης τουρκικής ταινίας και σκηνοθεσίας.

της Καλλιόπης Πουτούρογλου
[Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.]