του Θόδωρου Σούμα

Αναφορικά με τους σύγχρονους σκηνοθέτες ερωτικών θρίλερ, ο μετρ, ο δάσκαλος είναι, κατ' εμένα, ο Μπράιαν Nτε Πάλμα/Brian De Palma (δεν συμπεριλαμβάνω τους κλασικούς χολυγουντιανούς Φ.Λανγκ, Α.Χίτσκοκ, Ο.Πρέμινγκερ, Μπίλυ Γουάιλντερ, κ.α.). Ο Ντε Πάλμα έχει κάνει πολλά αξιόλογα ψυχολογικά ή ερωτικά ή ερωτικοψυχολογικά θρίλερ, όπως τη Μαύρη ντάλια (2006), την Προετοιμασία για έγκλημα (1980), το Passion, το Femme fatale (2002), το Sisters (1972), το Murder à la Mod (1968) και το εκρηκτικό, ερωτικό κι μυστηριώδες Διχασμένο κορμί (Body double, 1984), το οποίο σε τρομάζει, σε παραξενεύει, σε διασκεδάζει, σε φτιάχνει (ως κατ' εξοχήν ηδονοβλεπτικό επίτευγμα) και σε απογειώνει...
Στη φιλμογραφία του Μπράιαν Ντε Πάλμα ήρθε, μετά την περίοδο των ανεξάρτητων και των φανταστικών ταινιών του, μια ωριμότερη περίοδος, με πιο αφομοιωμένες κινηματογραφικές επιρροές: η περίοδος των ψυχολογικών, υπό την επήρεια του Χίτσκοκ, θρίλερ του. Έτσι δημιούργησε τα εμπνευσμένα, δεξιοτεχνικά και καλοκουρδισμένα θρίλερ Dressed to Kill (Προετοιμασία για έγκλημα, 1980), Blow Out (Μπλόου άουτ, ο δολοφόνος του μεσονυχτίου, 1981), και την κορύφωση της σκηνοθετικής ολοκλήρωσής του, το φημισμένο Body Double (Διχασμένο κορμί)· κατόπιν το Raising Cain (Τα δύο πρόσωπα του Κάιν, 1992). Και πολύ αργότερα, τη λεπτοδουλεμένη σκηνοθετικά Μαύρη ντάλια (2006).
Ο Μπράιαν Ντε Πάλμα σύντομα χαρακτηρίστηκε πρωτότυπος και ιδιόμορφος στυλίστας. Ένας εστέτ της σκηνοθεσίας που χρησιμοποιούσε πολλές κινηματογραφοφιλικές αναφορές, κυρίως στα φιλμ του δασκάλου του Χίτσκοκ, αλλά ακόμη και στον Σημαδεμένο του Χοκς, το Θωρηκτό Ποτέμκιν του Αϊζενστάιν και το Blow-Up του Αντονιόνι (όπου τη μεγέθυνση της φωτογραφίας του Blow-Up αντικαθιστά η μεγέθυνση, η αύξηση του ήχου στο Blow Out του Ντε Πάλμα).
Η εξαπάτηση, η δεύτερη, ψεύτικη σκηνή, η παραπλάνηση του θεατή, αποτελούν σταθερές δομές πολλών ταινιών θρίλερ του σκηνοθέτη, γενικά του παιγνιώδους σινεμά του Μπράιαν Ντε Πάλμα. Έτσι οι σωσίες, τα ντουέτα κι οι αναδιπλασιασμοί των προσώπων αποτελούν δομική αρχή του κινηματογράφου του [βλέπε τα Η μαύρη Ντάλια, Προετοιμασία για έγκλημα (Dressed to Kill), Sisters, Εφιάλτης από το παρελθόν (Obsession), Femme Fatale, Τα δύο πρόσωπα του Κάιν].
Αρκετές φορές, ο Μπράιαν Ντε Πάλμα κατασκευάζει στις ταινίες του μια εντυπωσιακή και δυνατή αρχική σκηνή. Το επόμενο κομμάτι της ταινίας είναι πιο περίπλοκο και σύνθετο, οι πίστες των εξηγήσεων και αναγνώσεων μπερδεύονται. Προς το τέλος, συχνά μας παρουσιάζει ένα τέλος διπλής ανάγνωσης, όπου η πρώτη εκδοχή είναι πιο συμβατική, ενώ η δεύτερη αληθινή. Παίζει, γενικά, με τα επιφαινόμενα και το ξεγέλασμα του θεατή. Αυτό γίνεται στο Διχασμένο κορμί, τη Μαύρη ντάλια, τη Femme Fatale, το Obsession, το Sisters, το Passion, τα Δύο πρόσωπα του Κάιν, κ.λπ.
Στο Body Double, μα και σε άλλα φιλμ του Ντε Πάλμα, από τους Αδιάφθορους ως την Απατηλή λάμψη της ματαιοδοξίας και το Snake Eyes, κ.ο.κ., έχουμε την εντύπωση ότι το θέαμα που στήνει ο Ντε Πάλμα είναι κάτι σαν κινηματογραφική (ή μεγάλη θεατρική) σκηνή-πλατό για τον θεατή ηδονοβλεψία, κάτι σαν μεγάλη θεαματική σκηνή όπου γίνονται ευδιάκριτα τα πλάνα και τα κινηματογραφικά και τεχνικά κόλπα του σκηνοθέτη, που αποσκοπούν απλά και μόνο στη μεγαλύτερη δυνατή ηδονή. Τα πλάνα, δηλαδή, έχουν μια αυτονομία, είναι υπερεπεξεργασμένα και ωραία, μας υπενθυμίζουν τον κινηματογράφο, είναι φτιαγμένα για θέαση και για απόλαυση. Αυτός είναι ο σκοπός που κληρονόμησε από τον δάσκαλό του, τον Χίτσκοκ, να υπηρετήσει την απόλαυση του θεατή (μα, γυρίζοντας τέτοια εντυπωσιακά πλάνα) και τη δική του!… Χρησιμοποιεί φοβερά τράβελινγκ και πανοραμικά, μεγάλα πλάνα, πλονζέ λήψεις, αργή κίνηση και άλλα κατορθώματα της κάμερα. Στο σινεμά του, το αφεντικό είναι η κάμερα, αυτή επιτάσσει την εξέλιξη της φόρμας της ταινίας, αυτή επιτελεί τα διάφορα κινηματογραφικά επιτεύγματα… Γενικά, χάρη στη δεξιοτεχνία του, παίζει επικίνδυνα με τα νεύρα και τους σφυγμούς του θεατή του.
Ακολούθησε μια ομάδα πιο ρεαλιστικών ταινιών, κυρίως με θέμα τον γκανγκστερισμό στην Αμερική: Scarface (Ο σημαδεμένος, 1983), The Untouchables (Οι αδιάφθοροι, 1987), Carlitο’s Way (Υπόθεση Καρλίτο, 1993), Wise Guys (Οι εξυπνάκηδες, 1986).

Το ερωτικό θρίλερ
Ανάμεσα στους σύγχρονους σκηνοθέτες ερωτικών θρίλερ, ξεχωρίζει, ακόμη, ο Πωλ Βερχόφεν και τα φορτισμένα ερωτικά θρίλερ του Βασικό ένστικτο (1992, σενάριο Τζο Έστερχας), Ο 4ος άνθρωπος (1983), Αόρατο άγγιγμα (Hollow Man, 2000), Εκείνη (Elle, 2016), Μαύρη λίστα (2006), Aγώνας επιβιώσεως (1977).
Στα ερωτικά θρίλερ φιλμ θα προσέθετα το The Last Seduction (1994) και Δυτικά του κόκκινου βράχου (1993) του Τζoν Νταλ τα Jade (1995, σενάριο Τζο Έστερχας) και Cruising (Το ψωνιστήρι, 1980) του Γουίλιαμ Φρίντκιν, τα Sea of Love (1989) και Malice (Δεσμοί διαστροφής, 1993) του Χάρολντ Μπέκερ, τα Σίλβερ (1993), σενάριο Τζο Έστερχας με τους Σάρον Στόουν και Γουίλιαμ Μπάλντουιν και Dead calm (Kρουαζιέρα στην άκρη του τρόμου (1989) του Φίλιπ Νόις, Fear (Ολέθριος έρωτας, 1996) και Perfect stranger (Η αποπλάνηση ενός ξένου, 2007) του Τζέιμς Φόλεϊ, The Canyons (2013) και Cat people (1982) του Πολ Σρέιντερ, Blue velvet (1986) και Ατίθαση καρδιά (1990) του Ντέβιντ Λιντς, Ο ταχυδρόμος χτυπά πάντα δυο φορές (1981) και Μαύρη χήρα (1987) του Μπομπ Ράφελσον, Fatal attraction (Ολέθρια σχέση, 1987) και Άπιστη (Unfaithfull, 2002) του Άντριαν Λιν, Το κορίτσι με το τατουάζ (2011) και Το κορίτσι που εξαφανίστηκε (2014) του Ντέιβιντ Φίντσερ. Επίσης το Play misty for me (1971) του Κλιντ Ίστγουντ, Body Heat (1981) του Λόρενς Κάσνταν, Αδιέξοδο (1987) του Ρότζερ Ντόναλντσον, Τελική ανάλυση (1972) του Φιλ Τζοάνου, το Αναζητώντας τον κύριο Γκούντμπαρ (1977) του Ρίτσαρντ Μπρουκς, με τους Νταϊάν Κίτον και Ρίτσαρντ Γκιρ, Η δύναμη της σάρκας (Bad timing, 1980) του Νίκολας Ρεγκ, το Αmerican gigolo (1980) του Πολ Σρέιντερ με τον Ρίτσαρντ Γκιρ και την Λορίν Χάτον, Fear city (1984) του Έιμπιλ Φεράρα, Η άκρη του νήματος (Jagged edge,1985) του Ρίτσαρντ Μάρκαντ, σενάριο Τζο Έστερχας, Άνθρωπος χωρίς παρελθόν (Shattered, 1991) του Βόλφγκανγκ Πέτερσον, Μια γυναίκα μόνη ψάχνει (1992) του Μπαρμπέτ Σρεντέρ, Body of evidence (1992) του Γιούλι Έντελ με τη Μαντόνα, Παιχνίδια ενηλίκων (Consenting adults, 1992) του Άλαν Πακούλα, Jennifer 8 (1992) του Μπρους Ρόμπινσον, Blink (Με τα μάτια του έρωτα, 1993) του Μάικλ Άπτεντ, Color of night (1994) του Ρίτσαρντ Ρας με τον Μπρους Γουίλις, Τυφλή στροφή (U Turn, 1997) του Όλιβερ Στόουν, In the cut (2002) της Τζέιν Κάμπιον, Νύχτες της Τσάινα Μπλου (Crimes of passion, 1984) του Κεν Ράσελ, Παράθυρο στην κρεβατοκάμαρα (1987) του Κέρτις Χάνσον, το Bound (1996) των αδελφών Λάνα και Λίλι Γουατσόφσκι, Wildthings (1998) του Τζον ΜακΝότον, Palmeto (1998) του Σλέντορφ, Ένας τέλειος φόνος (1999) του Άντριου Ντέιβις, Side effects (Παρενέργειες, 2013) του Σόντερμπεργκ, Matador (1986) του Αλμοντοβάρ, Swimming pool (2003) του Φρανσουά Οζόν, Μάτια ερμητικά κλειστά (1999) του Στάνλεϊ Κιούμπρικ,  Lust, caution (2007) του Ανγκ Λι, The handmaiden (Η υπηρέτρια, 2016) του Παρκ Τσαν-Γουκ, και αρκετά άλλα...