(Ιστορίες καθημερινής τρέλας)
του Marco Ferreri
(η κριτική του Θόδωρου Σούμα)
b_505X0_505X0_16777215_00_images_1718_tales-of-ordinary-madness.jpg

Οι ερωτικές ιστορίες καθημερινής τρέλας/ Tales of Ordinary Madness (1981) του Φερέρι κατορθώνει να ισορροπήσει ανάμεσα στη λαγνεία, τον αφροδισιασμό από τη μια, και στη μελαγχολία, στη νοσταλγία, στην τάση για εσωτερική γαλήνη και στωικισμό από την άλλη. Ο ερωτισμός είναι συνυφασμένος με μια φιλοσοφία για τη ζωή και τον έρωτα. Αυτό το γνώρισμα της ταινίας την κάνει λειτουργική έναντι του θεατή, γιατί φορτίζει τα επιμέρους στοιχεία της με την πνοή μιας κοσμοθεώρησης που βασίζεται στην εμπειρία και στην πράξη. Το φιλμ στηρίζεται στο καθημερινό και τυχαίο συμβάν, στην ταπεινή εμπειρία. Αυτή η οργάνωση του περιεχομένου διέπει και την αφήγηση, απορρέοντας από το αφηγηματικό δεδομένο πως ο ερωτοπαθής ήρωας της μυθοπλασίας είναι ταυτόχρονα ο αφηγητής αλλά κι ένας φιλόσοφος-ποιητής.
Οι ερωτικές παλινδρομήσεις του ήρωα, αλλά και οι εικόνες του φιλμ, έχουν τις ρίζες τους στην ανεμελιά, στο ελεύθερο ξόδεμα των ορμών, στο κέφι, στην άσκοπη περιφορά, αλλά και στο άλγος της στυφής γεύσης του έρωτα, της δίχως τύχη αγάπης και του μαζοχισμού. Το κεντρικό πρόσωπο, ο μπουκοφσκικός ήρωας, καταφέρνει και βγαίνει άσπιλο μέσα από τη λάσπη του κόσμου των «κατώτερων, λούμπεν στρωμάτων», του κόσμου της «ύποπτης ηθικής». Μεταφορικά θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για φιλμ-περιπλάνηση. Φιλμ πάνω στο εσωτερικό ταξίδι του ήρωα και τις ερωτικές χίμαιρές του. Συνδυασμό αυτών των δύο περιπλανήσεων και μιας περιήγησης στον αμερικανικό χώρο και τον κόσμο του πνεύματος.
Έχει μεγάλη σημασία για την ταινία, τη μυθοπλασία και την αφήγησή της, ότι αποτελεί διασκευή αφηγημάτων του Μπουκόφσκι, μεταφορά του βέβηλου, βρώμικου, νατουραλιστικού και ταυτόχρονα ποιητικού, λογοτεχνικού κόσμου του. Το φιλμ δυσαρέστησε αρκετούς, ίσως εξαιτίας της ιδιότυπης σχέσης του με το λογοτεχνικό κείμενο του Τσαρλς Μπουκόφσκι. Το λογοτεχνικό κείμενο κλείνει μέσα του περισσότερο μηδενισμό και σκληράδα, είναι περισσότερο ωμό και τραχύ, περικυκλωμένο σε βαθμό ασφυξίας από τα αδιέξοδα του συγγραφέα του. Η ταινία του Φερέρι, λιγότερο απελπισμένη, είναι πιο πρόσχαρη και ευδαιμονιστική, πιο ανάλαφρα σκωπτική. Δεν πρόκειται για προδοσία ή συμβιβασμό, απλά μόνο για μια προσαρμογή του μπουκοφσκικού έργου στο φερερικό πνεύμα και ύφος…