(Ο Άνθρωπος Αντίγραφο)
του Denis Villeneuve
(οι δηλώσεις του σκηνοθέτη)
Ενώ διάβαζα το μυθιστόρημα του Ζοζέ Σαραμάγκο/ José Saramago, είχα ένα πολύ έντονο αίσθημα ιλίγγου. Ο ίλιγγος είναι ένας από τους χειρότερους εφιάλτες μου, αλλά για κάποιο περίεργο λόγο με ελκύει. Ο Σαραμάγκο έχει ένα μοναδικό τρόπο να προσεγγίζει το ανθρώπινο είδος και τους εύθραυστους πολιτισμούς. Η βαθιά αίσθηση του χιούμορ του και η παροιμιώδης νοημοσύνη του με αγγίζουν πάντα με ιδιαίτερο τρόπο. Όταν έκλεισα το βιβλίο, ήξερα ότι αυτή θα ήταν η επόμενη ταινία μου.
Ο Άνθρωπος Αντίγραφο, είναι η πιο προσωπική για μένα ταινία που έχω κάνει μέχρι σήμερα. Πρόκειται για μια ταινία για τη δύναμη του υποσυνείδητου, ένα θέμα που με απασχολεί ιδιαιτέρως γιατί επηρεάζει τόσο πολύ τις προσωπικές μας αποφάσεις και την κοινωνία γενικότερα. Εάν δεν έχεις επίγνωση αυτής της δύναμης και των παρενεργειών της, δε γνωρίζεις στ’ αλήθεια ποιος παίρνει τις αποφάσεις για σένα- δεν είσαι υπεύθυνος για τον εαυτό σου.
Ένας άντρας που θέλει να αφήσει την ερωμένη του για να επιστρέψει στην εγκυμονούσα σύζυγο του πρέπει να αντιμετωπίσει τον χειρότερο εχθρό του: τον ίδιο του τον εαυτό. Ο Σαραμάγκο επέλεξε με χιούμορ ότι αυτός ο άντρας θα πρέπει να ανταγωνίζεται τον εαυτό του. Όπως και στην προηγούμενη ταινία μου, «Μέσα Από τις Φλόγες», το 1+1=1 είναι μια τρομακτική εξίσωση. Η ίδια η ταινία είναι μια υποσυνείδητη εμπειρία. Στα σκοτεινά σημεία του μυαλού του, ο Άνταμ είναι αντιμέτωπος με μια εμμονική σεξουαλικότητα, που τον αποτρέπει να έρθει κοντά στην πραγματική οικειότητα και τον αληθινό έρωτα. Για να επιστρέψει στην κανονική του ζωή, η ναρκισσιστική πλευρά του στρέφεται ενάντια στο αντικείμενο του πόθου του και το καταστρέφει.
Από σκηνοθετικής πλευράς, ο Άνθρωπος Αντίγραφο είναι ένα υπαρξιακό ερωτικό θρίλερ, στο οποίο παρακολουθούμε έναν άντρα που κατασκοπεύει τον κλώνο του σε μια απέραντη μητρόπολη. Από αυτή την άποψη, πρόκειται για μια νευρωτική ταινία κατασκοπίας. Κι αν αυτή η κατασκοπική ταινία έχει μόνο ένα “gadget”, αυτό είναι πολύ δυνατό: όταν ο Άντονι συναντήσει τον Άνταμ για πρώτη φορά, το κοινό θα νοιώσει την ολική σύγκρουση και το βάρος της σουρεαλιστικής κατάστασης. Είναι μεγάλη πρόκληση για μένα να εκφράσω το βάρος μιας τέτοιας συνάντησης.
Το να δεις τον εαυτό σου είναι ένα φαινόμενο, που θα πρέπει να έχει την ίδια βαρύτητα όπως αυτή που έχει μια μαύρη τρύπα στον γαλαξία. Μια βαθιά υπαρξιακή κρίση θα πρέπει να περικυκλώσει τον Άνταμ. Η υπαρξιακή κρίση, η κατάθλιψη είναι μέρος του βασικού χαρακτήρα, ακόμη κι αν δεν επισημαίνεται στους διαλόγους. Πόσο αβάσταχτο είναι να έρχεσαι αντιμέτωπος με τον εαυτό σου, να τον αναγνωρίζεις πλήρως στο σώμα κάποιου άλλου;
(πηγή σημειώσεις για την παραγωγή)