του Gus van Sant
(τα σχόλια του σκηνοθέτη)

ΜΙΑ ΤΡΑΓΩΔΙΑ
Δεν αντιμετωπίζω το Elephant τόσο σαν αντιαμερικανική ταινία όσο ως έναν στοχασμό για την βία που υπάρχει στα λύκεια, για τον ελέφαντα που υπάρχει στο καθιστικό και κανένας δεν τον αναφέρει. Το Elephant είναι η αντίδραση μου στα γεγονότα που συνέβησαν στο Columbine (σ.τ.μ. επαρχιακή πόλη των Η.Π.Α όπου συνέβη ένα από τα πιο τραγικά περιστατικά νεανικής βίας: δύο μαθητές του λυκείου οπλισμένοι δολοφόνησαν συμμαθητές τους. Ο σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ Michael Moore αναφέρεται σ' αυτό το περιστατικό στην ταινία του Bowling for Columbine).

ΤΑΙΝΙΕΣ ΛΥΚΕΙΩΝ
Γνωρίζαμε όταν ξεκινήσαμε να κάνουμε την ταινία ότι υπήρχε μια γενική εικόνα από τις ταινίες λυκείων που γνωρίζαμε από τον John Hughes (ο οποίος νομίζω ότι τις ξεκίνησε). Πριν τις ταινίες λυκείων του John Hughes δεν υπήρχε ένα κινηματογραφικό είδος, δεν υπήρχαν ταινίες. Και αυτές έγιναν κατά κάποιον τρόπο ένα "look", μια αντιπροσωπευτική εικόνα.
Στη ταινία μου To Die for (1995) ο τρόπος που έχουμε κινηματογραφήσει το λύκειο δεν είναι πολύ διαφορετικός απ' αυτό της ταινίας Election (1999) (σ.τ.μ. ταινία του Alexander Payne) ή παρόμοιων ταινιών. Από τότε ο Harry Savides (σ.τ.μ. διευθυντής φωτογραφίας) και εγώ έχουμε δουλέψει μαζί σε μερικές ταινίες και πάντοτε είχαμε ως κατεύθυνση να χρησιμοποιούμε την πραγματικότητα των καταστάσεων για να αφηγηθούμε την δραματική πλευρά.
Είχαμε το λύκειο που ήταν άδειο -τουλάχιστον δεν είχε μαθητές και όλα τα άλλα στοιχεία ήταν εκεί. Μας άρεσε η εικόνα του, το πώς ήταν σχεδιασμένο. Και συχνά κλείναμε τα φώτα για να το κάνουμε σκοτεινό. Ίσως δεν ήταν ακριβής απεικόνισης. Υπήρχε ένα μεγάλος διάδρομος που περνούσαν οι παίκτες του football, ο οποίος ήταν σκοτεινός!
Προσπαθήσαμε να συνδυάσουμε φωτισμένους διαδρόμους με σκοτεινούς για να δείχνει η ταινία παραδοσιακή.

ΔΙΔΑΧΕΣ ΚΑΙ ΘΕΑΤΕΣ
Είχαμε μορφοποιήσαμε την ταινία πριν δούμε το Bowling for Columbine. Γνώριζα εκ των προτέρων ότι δεν ήθελα να προχωρήσω σε εκτεταμένες εξηγήσεις (για τα γεγονότα). Είχα ήδη συνηθίσει να δουλεύω με διαφορετικό τρόπο, όπως στην ταινία Gerry, χωρίς να χρειάζεται να πω γιατί ένας χαρακτήρας σκοτώνει έναν άλλο. Αυτό σε απελευθερώνει και επιτρέπει να εμφανιστούν κι άλλα ενδεχόμενα. Και όλη η οπτική εμπειρία του Gerry ενθαρρύνει το κοινό να σκεφθεί περισσότερο, να έχει περισσότερες ιδέες, ενώ παρακολουθεί την ταινία. Ευτυχώς και η ταινία Elephant κάνει επίσης το ίδιο. Κάνοντας δεν αυτό επιτρέπει επίσης την ταινία να μην είναι τόσο πού συγκεκριμένη στα κίνητρα της και στην επιθυμία της να επισημάνει μια αιτία στο κοινό -αντίθετα ενθαρρύνει το συμπέρασμα να προέλθει από το ίδιο το κοινό. Έτσι είναι κατά κάποιο τρόπο σχεδιασμένο στην ταινία. Δεν υπάρχει η διδαχή από τον άμβωνα. Είναι σαν τους κουακέρους (σ.τ.μ. αίρεση των Η.Π.Α.) όπου το κάθε άτομο είναι ένας ιεροκήρυκας.

ΤΟ ΟΠΛΙΣΜΕΝΟ ΠΟΥΛΙ
Μ' αρέσει το σημείο της ταινίας το σχετικό με τον κομφορμισμό, την ομοιομορφία, που είναι μια δύναμη που διεισδύει παντού που ενθαρρύνει τους μαθητές να καταστρέφουν ο ένας τον άλλο, να αλληλοεξοντώνονται. Ίσως αυτός είναι ο ανθρώπινος τρόπος. Σε ορισμένες περιπτώσεις πουλιά που ζουν σε φωλιές των έξι ορισμένες φορές δεν ταΐζουν το ένα και έπειτα το διώχνουν έξω, το αφήνουν να λιμοκτονήσει.
Σ' αυτή την περίπτωση το πεινασμένο πουλί αντεπiτίθεται, επειδή έχει ένα όπλο .

(αποσπάσματα από συνέντευξη του Gus van Sant στα περιοδικό Cinemascope, Summer 2003)