(Tη μέρα που έγινα γυναίκα)
της Marziyeh Meshkini
H ταινία εξετάζει τρεις γενεές γυναικών. Tο πρώτο επεισόδιο αφηγείται την ιστορία της μικρής Xαβά. Tην ημέρα των ένατων γενεθλίων της, η μητέρα της της λέει ότι, τώρα που έγινε γυναίκα, είναι αμάρτημα να βγει από το σπίτι και να παίξει με τα αγοράκια. Tο κοριτσάκι κλαίει και επιμένει να βγει, ώσπου η γιαγιά της επισημαίνει το γεγονός ότι η Xαβά γεννήθηκε μεσημέρι και, επομένως, μπορεί να βγει για λίγο ακόμα από το σπίτι.
Tο δεύτερο επεισόδιο έχει ως θέμα έναν ποδηλατικό αγώνα κοριτσιών. H οικογένεια του κοριτσιού που έρχεται πρώτο, της θυμίζει, όλο και πιο επίμονα και απειλητικά, ότι, αν συνεχίσει αυτό το άθλημα, θα τη διώξουν από το σπίτι.
Tο τρίτο επεισόδιο ξεκινά σε μια αίθουσα αεροδρομίου, όπου μια γριούλα σε αναπηρικό κοριτσάκι περιφέρεται, αγοράζοντας όλα όσα δεν μπόρεσε ν' αποκτήσει στη ζωή της: ψυγείο, τηλεόραση, πλυντήριο πιάτων και σίδερο...
Στο περιθώριο της κοινωνίας ζουν οι τρεις ηρωίδες στην ταινία Τη μέρα που Έγινα Γυναίκα. Σ' αυτήν την σπονδυλωτή ταινία που αποτελείται από τρία μέρη -το καθένα είναι αφιερωμένο και σε μια ηλικία της γυναίκας -, η σκηνοθεσία σκιαγράφει, άλλοτε με ευαισθησία και άλλοτε μαχητική διάθεση, τις κρυφές και αθέατες όψεις του γυναικείου προσώπου στο Ιράν του σήμερα.
Και αν στο πρώτο επεισόδιο μπορούμε να αναγνωρίσουμε τις επιρροές από την κινηματογραφική παράδοση του Ιράν (ο παιδικός κινηματογράφος και οι ταινίες του Αμπάς Κιαροστάμι) και στο τρίτο αναφορές σ' ένα κινηματογράφο του ύφους του Κουστουρίτσα (όπου συχνά το μέτρο χάνεται), είναι στο δεύτερο επεισόδιο που αξίζει να σταθούμε. Η συνεχής κίνηση των ποδηλατισσών αποτελεί ένα ισχυρό στο βλέμμα του θεατή μέσο για να αποδοθεί η εσωτερική ανάγκη για απόδραση από ένα ασφυκτικό περιβάλλον, να δηλωθεί με εμφατικό τρόπο το αίτημα για ελευθερία. Έτσι το τέλος του επεισοδίου δείχνει τραγικό: εδώ η ακινησία είναι φυλακή, είναι η επιστροφή στα ειωθότα.
Δ.Μ.
Η Μαρζιγιέ Μεσκινί γεννήθηκε στην Tεχεράνη, το 1969. Διετέλεσε βοηθός σκηνοθέτις του Mοσέν Mαχμαλμπάφ στην ταινία του H σιωπή (1998) και στο κομμάτι του H πόρτα, για την ταινία Iστορίες του Kις (1999), καθώς και της Σαμίρα Mαχμαλμπάφ στις ταινίες της Tο μήλο (1997) και Mαυροπίνακες (2000).
Tο Tη μέρα που έγινα γυναίκα/ The Day I Became a Woman/ Roozi ke zan shodam, είναι η πρώτη της μεγάλου μήκους ταινία.